nabywania czy przyswajania nowych wiadomości? Każdy z nas nieraz z niego korzystał doświadczając zarówno pozytywnych jak i negatywnych skutków. Proces kształcenia się to, moim zdaniem, proces nabywania wiedzy, zdobywania nowych umiejętności, w którym uczestniczy nauczyciel i uczeń. Nauczyciel pełni funkcję przewodnika, który 'oprowadza' ucznia po nieznanych mu obszarach. Natomiast uczeń poddaje się naukom nauczyciela, mając możliwość wybory w jaki sposób chce się uczyć. Bardzo ważnym elementem w procesie kształcenia się są metody. Od wybranych przez nauczyciela metod w dużej mierze zależy wynik efektywnego uczenia się, dlatego nauczyciel przy doborze metod powinien brać pod uwagę możliwości ucznia. W procesie nauczania - uczenia się nie można zapominać również o celach i zasadach uczenia się - co przedstawię szerzej w mojej pracy.
Pomimo że istnieje wiele sposobów definiowania procesu uczenia się, każdy z poniżej przytoczonych przeze mnie mówi o uczeniu się jako 'procesie' lub 'pracy' wskazując iż jest to zbiór czynności powiązanych ze sobą oraz podporządkowanych wspólnemu celowi1.
Uczenie się - według Okonia to „proces, w trakcie którego na podstawie doświadczenia, poznania oraz ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte"2.
Bogdan Nawroczyński, mówiąc o uczeniu się, miał na myśli „zarówno nabywanie wiadomości, jak i nabywanie sprawności"3. Zwracał uwagę iż warunkiem koniecznym do nabywania sprawności jest aktywność uczącego się, ponieważ uczenie się ma miejsce tylko wtedy, gdy jesteśmy aktywni.
Ostatnią definicją, która chcę przytoczyć, jest definicja Bolesława Niemierko, który uważa, że „uczenie się jest opanowywaniem określonych czynności przez uczącego się. Obejmuje procesy emocjonalne, motoryczne i intelektualne w różnych proporcjach i w powiązaniu. Na przykład koncentracja uwagi, sprawność ruchów i trafna ocena sytuacji drogowej są zawsze potrzebne, ale mogą być w różnym stopniu decydujące dla pomyślnego wyniku czynności kierowania pojazdem."4 Poprzez uczenie się można opanować cały system wiadomości, potrzebnych umiejętności, lepszych nawyków, przyzwyczajeń i
2
Cz. Kupisiewicz: Dydaktyka ogólna. Warszawa 2000, GRAF PUNKT. s. 24
W. Okoń: Słownik pedagogiczny. Warszawa 1975, PWN, s. 327
B. Nawroczyński: Zasady nauczania. Wrocław 1961. Ossolineum, s. 49
B. Niemierko: Pomiar wyników kształcenia. Warszawa 1999. WSiP. s. 31