9) SPOR O STRUKTURĘ SPOSTRZEŻEŃ W PSYCHOLOGII KLASYCZNEJ-relacja pomiędzy elementami sensorycznymi i percepcyjnymi
Główne założenia: | |
Asocjacjonizm (atomizm) [Wundt, Titchener] |
Psychologia postaci (gestalt) [Wertheimem, Koffka, Kohler] |
Prymat części nad całością (pierwotne są wrażenia, spostrzeżenia powstają z wrażeń) |
Prymat całości nad częścią (pierwotne są spostrzeżenia, wrażenia można poznać na podstawie analizy spostrzeżeń) |
Wszystkie części w polu percepcyjnym są jednakowo ważne |
W polu percepcyjnym można wyodrębnić część ważniejszą (fiqurę) oraz część mniej ważną (tło) |
Połączenie wrażeń w spostrzeżenia dokonuje się w oparciu o prawa kojarzenia |
Wyodrębnianie całości następuje: na podstawie określonych zasad, które mają charakter wrodzony |
Główny problem: jakie wrażenia stanowią konstruktywną część spostrzeżenia |
Główny problem: izomorfizm, czyli powstawanie obrazów nerwowych mózgu |
&s.Qgja«;jaQtem (atomizm) |
Psvcholoaia Dostaci (gęstą It) Prymat całości nad częścią-kontrargumenty wobec asocjacjonistów |
Prawa kojarzenia (Arystoteles): 1. Kojarzenie przez styczność w czasie (współwystępowanie lub następstwo) 2. Kojarzenie przez styczność w przestrzeni Rzadziej stosowane do wyjaśniania spostrzeżeń: 3. Kojarzenie przez podobieństwo 4. Kojarzenie przez kontrast + wielokrotne łączne powtarzanie się poszczególnych elementów sprzyja powstawaniu skojarzeń |
Możliwość powstania różnych spostrzeżeń z tych samych elementów, gdyby prawdziwa była koncepcja asocjacjonistyczna, to z sumy poszczególnych wrażeń powinno powstać zawsze to samo spostrzeżenie, a tak nie jest, czego przykładem są figury wieloznaczne. |