DSCN6701 (Kopiowanie)

Ryc. 8-102. Struktura mikroanlomiczna wątroby świni. A - budowa zrazika; B - relacje pomiędzy zrazikami a gronkiem wątrobowym (JD)

się z czterech płatów: dwóch głównych (prawego i lewego) oraz czworobocznego i ogoniastego. Płaty te widoczne są tylko na zewnątrz (w środku są wzajemnie zrośnięte).

Wątroba otoczona jest łącznotkankową torebką; jej odgałęzienia wnikają wraz z naczyniami do wnętrza narządu, dzieląc miąższ na zraziki. Jednak u człowieka (podobnie jak u większości gatunków ssaków) zraziki wątrobowe trudno jest wyodrębnić, ponieważ nie są otoczone tkanką łączną. Wyraźnie oddzielone zraziki występują w wątrobie świni. U tego zwierzęcia poszczególne zraziki wątrobowe (anatomiczne) są wyraźnie oddzielone pasmami tkanki łącznej (ryc. 8-102). Mają one kształt heksagonalny i w ich centrum znajduje się żyła środkowa zrazika, stanowiąca pierwszy odcinek układu odprowadzającego krew z wątroby.

Tętnica wątrobowa doprowadza do gruczołu krew utlenowaną (odżywczą), natomiast żyła wrotna zawiera krew czynnościową (bogatą w produkty trawienia z jelit), a także krew z trzustki i śledziony. Oba naczynia biegną obok siebie, rozdzielając się w płatach, aż w końcu ich krew łączy się w naczyniach zatokowych (sinusoidach) wątroby. Naczynia zatokowe łączą się w żyły środkowe, te z kolei w żyły podzrazikowe, których połączeniami sażvłv wątrobowe. Żyły wątrobowe biegną w miąższu wątroby same - nie towarzyszą im tętnice - i uchodzą do żyły głównej dolnej. Przepływ krwi żylnęj z przewodu pokarmowego przez żyłę wrotną, sieć naczyń włosowatych zatokowych w wątrobie i żyły wątrobowe do żyły głównej dolnej nazvwamvkrażeniem wrotnym.

W miejscach zetknięcia się trzech zrazików występuje tzw. przestrzeń bramnożółciowa czyli triada (czasem zwana tetrada. ponieważ występują w niej de facto cztery rodzaje naczyń). Składają się nań: tętnica między-zrazikowa (odgałęzienie tętnicy wątrobowej), żyła mię-dzyzrazikowa, prze wodzi k zrazikowy żółciowy oraz naczynie chłonne (często bardzo trudne do zauważenia -stąd „triada” zamiast „tetrady”). Wszystkie te naczynia połączone są tkanką łączną włóknistą.

Głównym elementem komórkowym zrazika są komórki wątrobowe, czyli hepatocyty. Układają się one w tzw. beleczki (ryc. 8-102). Każdy hepatocyt styka się z naczyniem włosowatym (możemy więc wyróżnić w nim tzw. biegun naczyniowy) i każdy wydziela żółć (ma więc również tzw. biegun żółciowy) Ponieważ najmniejsze kanaliki żółciowe nie maja ścian, ograniczone są błonami komórkowymi hepaio cytów. A zatem szereg komórek wątrobowych (beleczka) musi mieć szerokość co najmniej dwóch hepatocytów. Pomiędzy beleczkami znajdują się naczynia zatokowe, a także przewody żółciow e i większe naczynia krwionośne i chłonne.

Obok zrazików anatomicznych podzielono wątrobę również na zraziki wroftie Zrazik wrotny ma kształt trójkąta i powstaje przez połączenie trzech sąsiednich żył środkowych, a jego centrum stanowi triada (tetrada) wątrobowa. Taki układ prezentuje odpływ żółci z trzech sąsiednich zrazików do przewodźika międzyzrazikowego w triadzie.

Jednak /. punktu widzenia fizjologii wątroby zamiast pojęcia zrazika stosuje się gronko wątrobowe Otrzymujemy je, łącząc liniami ciągłymi dwie sąsiednie żyły centralne z dwiema naihli/.w>«" triadami (ryc. 8-102). W obszarze gronka można wyróżnić trzy różne strefy w zależności odudtogkw.'¹

JafflK'

tKZ>ń

BDin

Siei