b) ekspeiyment naturalny - przeprowadzony w warunkach w których na co dzień żyją osoby badane np.; badania Wipenana- zmiana postaw ludzi
c) laboratoryjny- w sztucznych war mikach wysoka wewnętrzna niska zew np.; badania dotyczące wpływu kampanii negatywnej na postrzeganie polityki
a) quasi- naturalne warunki życiowe osób badanych, badacz nie wprowadza zmiennej niezależnej czeka aż się pojawi, mała trafność wewnętrzna wysoka zew np.; badania stereotypów uaktywniają się podczas wyborów lub w razie kryzysu gospodarczego
d) symulacja eksperymentalna- przebieg w warunkach laboratoryjnych, możliwie wierne odtworzenie w warunkach laboratoryjnych zachodzących w rzeczywistości procesów i zjawisk, umożliwia prześledzenie wielu złożonych zależności przyczynowo- skutkowych 1. 5. Okresy rozwoju psychologii Pol według McGuiera
- era osobowości i kultury (lata 40 i 50) w tym okresie koncentrowano się na osobowościowych uwarunkowaniach zachowań i orientacji politycznej. Najbardziej popularne teorie w tym okresie to ; psychoanaliza , marksistowski materializm historyczny oraz teoria frustracji -agresji. Główne obiekty zainteresowań badaczy to osobowość polityczna liderów i ich zwolenników, emocje , polityczne przekonania i postawy, wartości cenione przez jednostki i grupy. Dominującym podejściem badawczym była p. idiograficzna a stosowana metoda to ; psychografia, wywiady, kwestionariusze, analiza danych archiwalnych.
- era postaw i zachowań wyborczych (lata 60,70) - nastąpiło przesunięcie w kierunku orientacji nomotetycznej ( uchwycenie uniwersalnych reguł) przy zastosowaniu badań sondażowych. Popularne teorie ; model SEU ( dążenie człowieka do maksymalizacji własnego zysku, uzyskanie subiektywnej użyteczności wyniku) analiza politycznej socjalizacji
- era politycznego poznania i decyzji (lata 80 i 90) koncentracja na procesach poznawczych wyborach politycznych jednostki. Obiektem badań jest myślenie i działanie polityczne. Metody badawcze to; wywiady, sondaże, m. eksperymentalne, symulacje komputerowe, Teorie; analiza procesu tworzenia i zawartości przekonań jednostek i grup ( schematy heurystyki, skrypty poznawcze) teoria symbolicznych ideologii.
Rozwój psychologii polityki w Polsce po 89; stałą się potrzebna tak obywatelom jak i politykom wzrosła liczba publikacji na temat - seria GWP, główny nurt koncentrował się wokół konfliktów politycznych ( Reykowski, Pacewicz, Golec, Potocka, Hauser) oraz badania postaw wobec zmian systemowych. Obecnie bada się postawy wobec integracji europejskiej, innych grup narodowych, aktywności politycznej, właściwości psychologicznych działaczy, ekstermistów politycznych , badania zachowań wyborców 6. Myślenie polityczne
- to procesy myślowe odnoszące się do polityki czy też społecznej sfery życia ( sposób myślenia o polityce), jego przejawami są sądy, reprezentacje poznawcze, decyzje -mogą mieć charakter; diagnostyczny, wyjaśniający, prognostyczny, oceniający, normatywny. Tworzą pewne całości mapy poznawcze dotyczące świata polityki powstają w wyniku politycznej socjalizacji oraz procesu nabywania wiedzy.
3 . Relacje pomiędzy jednostką a grupą - indywidualizm i kolektywizm Wymiar ten opisuje relacje pomiędzy jednostką a grupą i nawiązuje do podziału zaproponowanego przez Ferdynanda Toniesz na wspólnoty i stowarzyszenia ( 1887)
W indywidualizmie człowiek widziany jest jako odrębna autonomiczna jednostka która może stawiać swoje cele ponad cele grupy czy większej całości. Kolektywizm jednostka integralna częścią większej całości bytem wtórnym podporządkowanym celom i interesom tej całości. Podział Hofstede
Indywidualizm- każdy żyje by zajmować się sobą i swoją rodziną, źródłem identyfikacji jest jednostka, dzieci uczone rozumieć w kategorii ja, uczciwa osoba szczerze i otwarcie wyraża
2