18880

Kalkulacje cenowe należą do podstawowych problemów rozwiązywanych w ramach rachunkowości zarządczej . Rola i miejsce decyzji cenowych w problematyce rachunkowości zarządczej wynika z faktu , że prawidłowe kształtowanie cen należy do tych decyzji ekonomicznych podejmowanych przez przedsiębiorstwa , które wpływają bezpośrednio na sytuację przedsiębiorstwa na rynku oraz na rentowność prowadzonej działalności . Cena jest bowiem tym parametrem ekonomicznym . od którego zależy bezpośrednio wielkość sprzedaży produktów oraz przychód ze sprzedaży , a w konsekwencji kwota wyniku finansowego Prawidłowo ustalona cena sprzedaży produktów powinna przyczynić się do zwiększenia zysku przedsiębiorstwa . Z drugiej strony cena niewłaściwie ustalona powoduje zmniejszenie kwoty zysku .

Zmienność otoczenia , w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo powoduje , że prawidłowe kształtowanie cen jest procesem złożonym , wymagającym uwzględnienia wielu czynników Dlatego ważne jest rozpoznanie podstawowych uwarunkowań kształtowania cen , które wpływają na poziom cen .

Ogół czynników wpływających na kształtowanie cen można podzielić, ze względu na ich źródło , na dwie grupy :

1.    czynniki zewnętrzne ,

2.    czynniki wewnętrzne .

Czynniki zewnętrzne traktuje się czynniki niezależne od przedsiębiorstwa. Źródłem działania tych czynników jest otoczenie przedsiębiorstwa . Do czynników wpływających na ceny zalicza się :

•    konkurencję na rynku ,

•    zachowania konsumentów ,

•    prawne regulacje cen .

Czynniki zewnętrzne wywierają łączny wpływ na wielkość sprzedaży produktów przedsiębiorstwa . Zazwyczaj bowiem wielkość sprzedaży jest malejącą funkcją poziomu ceny : im wyższa jest cena produktu , tym mniejsza jest wielkość jego sprzedaży i odwrotnie . Dlatego wielkość sprzedaży jest traktowana jako jedna z dwóch podstawowych determinant kształtowania cen .

Czynniki wewnętrzne traktuje się czynniki zależne od przedsiębiorstwa . Źródłem czynników wewnętrznych jest samo przedsiębiorstwo . Do czynników mających wpływ na ceny , zalicz się przede wszystkim :

•    zdolność produkcyjną ,

•    sytuację finansową przedsiębiorstwa ,

•    strukturę asortymentową produkcji ,

•    warunki zaopatrzenia i zbytu .

Czynniki wewnętrzne wywierają natomiast łączny wpływ na poziom kosztów własnych produktów . Przy czym występuje zależność między poziomem kosztów , a wielkością produkcji ( sprzedaży ) . Zazwyczaj bowiem wraz ze wzrostem wielkości produkcji maleją koszty jednostkowe . Przez to cena produktu zależy od kosztów własnych produktów . Koszty traktowane są zatem jako druga podstawowa determinanta kształtowania cen .

Wielkość sprzedaży produktów oraz poziom kosztów własnych zostały uznane jako dwie podstawowe determinanty kształtowania cen . Zależność między cenami , a wielkością sprzedaży ( produkcji ) i kosztami jednostkowymi produktu jest przedstawiona na rysunku 1.

RYSUNEK 1