19020

Jak jest w Polsce realizowała zasada finansów publicznych

Finanse publiczne są to zjawiska oraz procesy związane z powstawaniem i rozdysponowywaniem pieniężnych środków publicznych,    zapewniających    funkcjonowanie    sektora    publicznego.

Zgodnie z ustawa z dnia 26 listopada 1998r.o finansach publicznych wyróżniamy zasady, którymi powinny się kierować finanse publiczne. Oto te zasad)':

Zasada jawności finansów publicznych - polega na podawaniu do publicznej wiadomości informacji o wielkości gromadzonych środków publicznych i ich rozdysponowaniu. Te informacje podlegają ocenie publicznej. Zasada przejrzystości - przez tą zasadę będziemy rozumieli sytuacje gdzie publicznie znane i jasno określone będą.

. ramy (zakres) finansów publicznych podział zadań i kompetencji w sektorze finansów publicznych stosowaiue w sektorze finansów publicznych procedur i zasad postępowania

Bez przejrzystości finansów publicznych nie można domagać się ich jawności. Te zasady wzajemnie na siebie oddziałują. Zasada efektywności finansów publicznych - polega na osiągnięciu akceptowanej relacji miedzy wielkością wykorzystanych środków publicznych i efektami ich wykorzystaiua.

Zasada legalności • oznacza wymóg oparcia procesów gromadzenia i wydatkowania publicznych środków pieniężnych opaitych na podstawach prawnych w tym zwłaszcza na ustawach. Wymóg taki stawia Konstytucja RP oraz ustawa o finansach publicznych. Realizują go zaś ustawy podatkowe oraz inne ustawy o dochodach i wydatkach publicznych.

Przepisy zawarte w ustawie o finansach publicznych muszą być zgodne z prawem.

Zasada celowości - oznacza nakaz gromadzenia i wydatkowania publicznych środków pieniężnych jedynie dla osiągnięcia wytyczonego celu społecznego gospodarczego lub politycznego państwa.

Zasada jedności finansów publicznych - wymaga, by budżet (państwa, samorządu terytorialnego) był ujmowany w jednym dokumencie. Nie można obok ustawy budżetowej tworzyć odrębnych planów finansowych dotyczących państwowych środków publicznych.

Zasada szczegółowości finansów publicznych - oznacza, że:

-    należy dokładnie określić źródła dochodów i przeznaczenie wydatków publicznych

-    środki publiczne powinny być wydatkowane w określonym czasie

-    wydatki powinny być ponoszone w wysokości ustalonej w budżecie

Zasada nie wiązania wydatków z dochodami - polega na “przypisaniu” jakichś dochodów budżetowych określonym wydatkom budżetowym.

ichwalania i wykonywania budżetu państwa

Procedura budżetowa - proces prawnie określonych zasad postępowania z budżetem.

Pierwszym elementem procedury jest przygotowaiue projektu budżetu na następny rok.

W przypadku niedotrzymania terminu rząd zmuszony jest do uchwalenia prowizorium budżetowego. Gdy ustawa budżetowa nie zostanie uchwalona w okresie czterech miesięcy od przedłożenia Sejmowi projektu, prezydent może skrócić jego kadencję. Następnymi etapami procedury budżetowej są: uchwalenie, a później wykonanie budżetu, a na końcu sprawozdawczość i kontrola wykonania budżetu.

W trakcie wykonywania budżetu dopuszcza się możliwość wprowadzania zmian do budżetu państwa, uchwalonego uprzednio przez parlament. Nie powinny one być jednak zbyt częste, i nie mogą one naruszać planowanych, podstawowych proporcji gospodarczych

Scharakteryzuj wydatki publiczne w Polsce

Wydatki publiczne- to wydatki ponoszone na realizacje zadań publicznych, są dokonywane w celu za-spokojenia potrzeb zbiorowych lub/i potrzeb indywiduahiych których ranga jest wysoka (np. finansowa-nie usług zdrowotnych, edukacyjnych) Cechy wydatkowąnja środków pubUttuydi:

-    arbitralność decyzji dotyczących rozmiarów i kierunków wydatkowama.

-    niebezpieczeństwo marnotrawstwa środków publicznych wynika z tego, że alokacja nie jest poddawana weryfikacji ekonomicznej, dlatego możliwe są sytuacje „przefinansowania" pewnych dziedzin działalności, zadali publicznych ild.

■    niebezpieczeństwo nadużyć i korupcji podmiotów wydatkujących środki publiczne powstaje w związku z administracyjnym charakterem ich wydatkowania.

■    ..wypychanie” zasobów poza obieg stricte gospodarczy, gdyż część wydatków budżetowych nie przynosi bezpośrednich efektów w postaci przyrostu PKB (wydatki na obronę narodową bezpieczeństwo wewnętrzne i na administrację publiczną)