17320

Jako podstawa inżynierii społecznej - socjologia empiryczna stawi sobie dwa istotne cele: pierwszy to dostarczenie danych opisujących przedmiot zamierzonej działalności społecznej, a zatem opis określonego stanu rzeczy na wskazanym obszarze w pewnym momencie czasowym ( np: badania opinii publicznej). Drugim celem jest zebranie kontrolowanych materiałów do tworzenia uogólnień, oraz budowania na ich podstawie reguł socjotechniki ( chodzi tu głównie o eksperymenty lub badania porównawcze). Na tym tle widać znaczącą różnicę pomiędzy socjologią empiryczną a naukami przyrodniczymi. Budowanie i weryfikowanie ogólniejszych hipotez na gruncie socjologicznym umożliwia dopiero analiza materiałów dotyczących środowisk współczesnych, gdzie procesu badawczego nie zakłócają przeszkody natury politycznej bądź kulturowej. Stosunek do materiałów historycznych stanowi najistotniejszą różnicę między przyrodnikiem i badaczem zjawisk społecznych. Warunki niezbędne do przeprowadzenia eksperymentu fizycznego można bowiem odtworzyć w dowolnym czasie i przestrzeni, podczas gdy zjawiska społeczne podlegają uwarunkowaniom kulturowym, które odnoszą je do określonej liistorycznie czasoprzestrzeni. Biorąc pod uwagę badania historyczne, socjolog-humanista ma do dyspozycji szeroki wybór materiałów podlegających analizie, są to głównie symboliczne przekazy ludzkich myśli, zebrane i w pewien sposób uporządkowane. Socjolog może je odnajdywać i badać, lecz nie będzie w stanie zweryfikować własnej interpretacji zagadnienia. Pojawia się tu rozróżnienie na socjologa empirystę, zwolennika metod nowoczesnej socjologii empiiycznej i socjologa humanistę, odwołującego się raczej do postaw badawczych socjologii tradycyjnej. Materiały historyczne są szczególnie istotne dla badaczy zajmujących się problematyką wpływu czynników kulturowych na życie społeczne, zakresem ludzkich możliwości w sferze stosunków społecznych oraz historycznych aspektów współczesności.

Ostatnim tematem poruszonym przez autora jest ograniczenie się w badaniach socjologicznych do ścisłych, standaryzowanych metod opartych na wzorach nauk przyrodniczych. Prowadzi to do sformułowania postulatów, którym metody nowoczesnej socjologii empirycznej zostają podporządkowane. Na ich podstawie budowane są konkretne dyrektywy postępowania badawczego jak choćby: unikanie osobistego kontaktu między badającym a grupą badaną, czy postulat normalizacji danych, który prowadzi do dyrektywy unikania pytań otwartych na rzecz pytań zamkniętych.

Pytania zamknięte: upraszczają rzeczywistość, zubożają problematykę, nie pozwalają wykryć zjawisk, które mogłyby się pojawić w odpowiedziach spontanicznych, odpowiedź na pytanie zamknięte może mieć różne znaczenia dla każdej z badanych osób.

Pytania otwarte: odbierają odpowiedziom standardowość, co uniemożliwia poddanie ich analizie za pomocą metod statystycznych

2