19292

„teoria unii celnej" Jacoba Vinera - ekonomiczne konsekwencje zniesienia protekcji w skali regionalnej nie są równie jednoznaczne, jak konsekwencje wprowadzenia wolnego handlu w całej gospodarce światowej.

Efekt kreacji handlu i efekt przesunięcia handlu

Efekt kreacji zwiększa dochód narodowy uczestników, ponieważ dzięki zniesieniu ceł i innych barier import z unii celnej staje się bardziej konkurencyjny od towarów wytwarzanych w kraju. Zastosowuje się zasoby pracy, kapitału i innych czynników w sposób bardziej wydajny. Wzrost produkcji prowadzi do zwiększenia wzajemnego eksportu i importu, czyli umożliwia realizowanie korzyści z handlu zagranicznego. W rezultacie rośnie konsumpcja w państwach członkowskich.

Efekt przesunięcia handlu występuje, jeśli handel wewnętrzny zwiększa się kosztem ograniczenia wymiany z bardziej efektywnymi państwami trzecimi. Zmiana kierunków handlu pogarsza wtedy terms of trade i zmniejsza konsumpcję w państwach członkowskich oraz państwach trzecich.

O tym, czy saldo efektu kreacji handlu i efektu przesunięcia handlu będzie dodatnie, decyduje :

-    poziom ceł i innych barier handlowych w momencie integracji - im wyższe, tym więcej nieefektywnej produkcji zostanie zaniechane w unii celnej i tym bardziej wzrosną korzyści ekonomiczne.

-    poziom rozwoju gospodarczego uczestników - im są liczniejsi, bogatsi i mają bardziej urozmaiconą produkcję, tym przewaga efektu kreacji staje się bardziej prawdopodobna, ponieważ integracja obejmie większą liczbę efektywnych producentów.

-    struktura produkcji przemysłowej i usługowej w krajach integrujących się - jeśli są one konkurencyjne(podobne), istnieją większe możliwości specjalizacji oraz rozwoju handlu wew nątrzgałęz io wego

Kraje o urozmaiconej strukturze produkcji i wysokim poziomie rozwoju gospodarczego, znajdujące się w tym samym regionie geograficznym, mają najdogodniejsze warunki do odnoszenia korzyści z integracji.

Zalety unii celnej, które nie występują w strefie wolnego handlu :

-    powiększony rynek i wspólna polityka handlowa poprawiają pozycję przetargową członków unii wobec państwa trzecich.

-    poprawa efektywności gospodarowania w unii celnej sprzyja ograniczenie barier administracyjnych Konkurencja doskonała

Korzyści ekonomiczne ze zniesienia barier w przepływie towarów oraz usług na niedoskonale konkurencyjnych rynkach w integrujących się krajach:

• w przemysłach, w których koszt jednostkowy jest stały, wzrost wielkości produkcji zwiększa zysk całkowity, w związku z możliwością sprzedania dodatkowych ilości towarów pozostałym uczestnikom unii (tzw. efekt zysku producenta)