19386

•    zainteresowania zawodowe i przebieg pracy

•    wierzenia religijne i poglądy etyczne

•    historia konfliktów emocjonalnych i symptomów

•    wyobrażenie badanego o sobie samym

Przy czym to wszystko są dziedziny, w obrębie których występują szczegółowe pytania I na te pytania ma sobie odpowiedzieć sam klinicysta, nie musi ich bezpośrednio badanemu zadawać.

Przeprowadzanie wywiadu

Technika wywiadu zależy od celu - a jest nim uzyskanie jak największej ilości wiarygodnych inf w jak najkrótszym czasie. Zadanie wywiadu to wytworzenie odpowiedniej motywacji u badanego, by zaczął mówić rzeczy istotne oraz osłabienie motywów hamujących wypowiedzi. Trudność - klinicysta wie tylko ogólnie, które z uzyskanych danych są ważne. Pacjent z kolei nie dostrzega ich klinicznego znaczenia. Aby sobie z tym poradzić trzeba szczegółowo wypytać badanego - metoda wszechstronnego badania. Zakłada ona, że badany może i chce podać wszystkie inf potrzebne klinicyście. Pytania mają go naprowadzić na właściwe problemy. Minusy szczegółowego stawiania pytań wg z góry ustalonego schematu: brak motywacji pacjenta do zwrócenia uwagi na jakąś szczególnie ważną dziedzinę, wzrost motywacji negatywnej (zatajenie niektórych danych), badany może przybrać postawę, jaką miał w stosunku do rodziców, którzy stawiali go w „krzyżowym ogniu pytań”, badany może poczuć się traktowany tylko jak interesujący .przypadek”, zmniejszenie poczucia odpowiedzialności badanego za udzielanie dodatkowych inf. Plusy tej techniki: badany może odebrać pytania jako wskaźnik zainteresowania klinicysty, przejaw jego sumienności i kompetencji.

Osłabianie lęku przed wypowiadaniem się. Badani nie chcą o sobie mówić, lęk zw. z wyjawieniem spraw osobistych. Aby go osłabić ukrywają różne inf. Powody, dla których pacjent boi się mówić o sobie:

•    obawa przed oceną moralną i krytyką klinicysty

•    obawa badanego, że to. co powie, zostanie wykorzystane przeciwko niemu

•    lęk przed przejrzeniem „na wskroś" i wykryciem jakiejś strasznej prawdy

•    strach przed wydobyciem na jaw faktów, o których badany zwykle stara się nie myśleć (więc odpowiedzi na te pytania są wymijające)

Aby obniżyć lęk pacjenta - terapia skoncentrowana na pacjencie (tworzy poczucie akceptacji i całkowitej swobody). Klinicysta okazuje zainteresowanie bez dokonywania ocen, jest życzliwy, wrażliwy, nie wymagający. Wykazuje badanemu, że może mu powiedzieć wszystko bez obaw - bezpośrednia rozmowa, spokojna atmosfera, życzliwe wysłuchiwanie pacjenta nie okazywać zdziwienia ani niesmaku. Wymaga to doświadczenia oraz tolerancyjnych postaw i motywów klinicysty (jeśli będzie on miał nastawienie moralizatorskie lub despotycznie to pacjent zobaczy to w jego gestach/mimice i ciągle będzie się bał).