19823

organizatora, a przez to rzutiąą ograniczająco na projektowany system i nie pozwalają rva nowatorskie spojrzenie. Metoda prognostyczna wychodzi z syrrtezy tzw. systemu idealnego.

System idealny jest to twór pod każdym względem najdoskonalszy, działający bez jakichkolwiek ograniczeń i realizujący swoje zadania w idealnych warunkach. System taki ma charakter jedynie teoretyczny w rzeczywistości nieosiągalny W procesie konstrukcji systemu idealnego uwzględnia się informacje o najnowszych rozwiązaniach światowych, wyniki najnowszych badań naukowych. Wychodząc od koncepcji idealnej wstępnie dopiero wprowadzając do modelu zmienne urealniające jego funkcjonowanie w rzeczywistości poszukujemy rozwiązania realnego. System realny jest więc kompromisem pomiędzy tym co jest absolutnie najlepsze a tym co możliwe.

Trójkąt kosztów Nadlera: graficzne odzwierciedlenie tego podejścia: Jego podstawę stanowię koszty funkcjonowania systemu rzeczywistego, wierzchołek zaś koszty zerowe systemu idealnego

Badania operacyjne: budowa matematycznych modeli optymalizacyjnych pozwalających wyznaczyć optymalne (wzorcowe) rozwiązania organizacyjne, umożliwienie rozwiązywana zagadneń organizacyjnych w całości przez ujęcie wielu zmiennych i parametrów w jednym kompleksowym modelu.

Zasady cksztaltowane w toku stosowania badań operacyjnych:

'Żenada podejicia sysZemoweęjo: logiczne rozwijanie badania i przechodzenie od jednego podsystemu do driąpcgo (wszelka zmiana w Układze lub w jego otoczeniu musi ze sobą prowadzi mne zmiany w tym k#r i«tku i stopniu, aby równowaga układu tyła możliwie utrzymana; ‘Zasado zespołów mesionycfr w ich skład powinni wchodź* specjakści z różn^h dziedzm np inżynier-organizator, psycholog, fizjolog pracy, matematyk, analityk kosztów, ekonomista-organizator;

Wady i zalety: daje oryginalne rozwiązania; moztwość jej zastosowana w projektowana organizacji od podstaw; koncentrowana swojej uwagi na systemie idealnym a nie stanie rzeczywistym; pominięcie czasochłonnego i kosztownego etapu rejestracji stanu dotychczasowego; jest droższa; jej stosowanie wymaga: dużej wiedzy zakresu osiągnięć światowych, szerszego widzenia problemów, umiejętności tworzena koncepcji idealnych, wiedzy o realnych i potencjalnych ograniczeniach realizacyjnych;

PODCliCII OlAGNOSTYCZNO-f UNKCJONAINI:

przewiduje w pierwszej kolejności dokładny opis stanu istniejącego badanego systemu, a dopiero potem analizę funkcji tego systemu (np. metoda reengineeringu);

Metodyki oparte na tym podejściu c harakteryzują się połączeniem podejścia opisowo-iJepszającego i funkcjonalno wzorcującego Poszukiwanie możkwości doskonalenia ma charakter 'idealistyczny', podobnie jak w podejściu funkcjonalno-wzorcującym. jednak jest ono zawsze poprzedzone doUadnym badaniem stanu istniejącego. Podejście to znajduje przede wszystkim odzwierciedlenie w nowoczesnych metodach

i koncepcjach doskonalenia organizacji, jak: benchmarking, roengmeering. lean management kd

Badanie metod pracy - sprowadza się do podziału badanego procesu na odpowiednio drobne części składowe, zarejestrowania ich za pomocą umownych symbo* graficznych, poddana każdej z nich z osobna krytycznej ocenie i analizie pod kątem ciminacji. połączenia lub uproszczenia sposobu jej realizowania, a następnie opracowania zbiorczego projektu usprawnienia oraz wprowadzenia go w życie;

Zadana jakie spełnia ‘usprawnianie procesów produkcyjny h i sposobów wykonywania wszelkich innych prac; ‘lepsze rozplanowane zakładów, wydziałów i stanowisk pracy; ‘doskonalenie konstrukcji maszyr\ urządzeń, środków transportu. Ud.; ‘ekonomizacja wysifcu ludzkiego. rediAcja czynności zbędnych, lączene i upraszczanie pozostałych czynności; ‘lepsze wykorzystanie materiałów, maszyn i yły roboczej, •stwarzanie lepszych warunków pracy; ęT.KLbąębn,ja.r^tod.p,r.ąęx

1. Wybór celu i przedmiotu badania: określenie cełu ogólnego (np. obniżenie kosztów, zwiększenie wydajności rtpl. wstępna analiza organizacyjna (określenie obszarów o nisk«j efektywności), wybór przedmiotu doskonalena. określenie celu szczegółowego (np. obniżenie kosztów o 20% itp). szczegółowa analiza organizacyjna.

2. Rejestracja stanu faktycznego: Polega na zastosowaniu techniki kartowania sprowadzającej się do rejestrach przy pomocy umownych symbo* paficznych wszystkich czynności składających się na proces pracy; Celem techniki kartowania jest stworzenie przejrzystego obrazu procesu pracy. Rejestracja elementów procesu pracy w technice kartowania może odbywać się z perspektywy wykonywanych czynności lub przebiegu i stanów materiału;

3. Krytyczna ana*za i ocena - ocena procesu w następujących płaszczyznach: Jak jest? (synteza stanu faktycznego) Dlaczego tak jest? (uzasadnienie stanu faktycznego) Jak jeszcze może być? (znajdowanie wariantów) Jak być powinno? (ustalanie wariantu optymalnego); najczęściej bierze się tutaj pod uwagę takie czym*i jak : cel. materiał wzór wyrobu, kołeiność. miejsce, sprzęt, sposób wykonania, wykonawca;

4. Projektowanie stanu postulowanego uporządkowanie zman zaproponowanych w toku krytycznej analizy i oceny stany faktycznego, opracowanie właściwego projektu stanu proponowanego (składa się z odpowiednich kart i wykresów prrcbicgu), weryfikacja projektu w warunkach symulowania lub rzeczywistych; ocena proponowanych zmian (czy wprowadzenie jest opłacalne ekonomiczna, czy zmiany nie powodują wzrostu intensywności pracy, zwiększenia monotonii pracy, pogorszenia materialnych warunków pracy);

5. Wprowadrcnie w życic zaprojektowanego ulepszona: opracowanie sprawordania z przeprowadzonego badana pracy i zatwierdrcme zmian organizacyjnych, przygotowano środków technicznych przygotowanie czynnŁa ludzkiego, rozruch organizacyjny, zanikająca kontrola wdrożenia;

Stenografia organizatorska (technika kirtmuania)

- Polega na rejestrowaniu badanych procesów pracy za pomocą umownych symboli na specjalny h kartach takich jak-

głcfa.cgjł.«3aigia&! • «*"owi chronologiczny zapis wszystkich czynności jakim jest poddawany materiał oraz stanów w jakch znajduje się materiał w trakcie procesu b)karta procesu (karta operacji i kontroli) -stosowana jest do rejestracji procesów złożonych z operacji i czynności kontrolnych składających się na obserwowany proces technologiczny. Zawiera ona wyłącznie symbole operacji i kontroli oraz Izótkie ich omówienie; do jej zalet należą: możliwość szerokiego stosowania z uwagi na dużą prostotę i przejrzystość zapisu łatwość opanowania techniki zapisu (krótki czas przyuczenia do posługiwania się tą techniką), możliwość szybkiego uzyskania opisu przebiegu operacji i kontroli, stosunkowo niskie nakłady na rejestrację w porównaniu z możliwymi dużymi efektami wynŁającymi z usprawnienia organizacji produkcji. Wadą jest brak uwzględnienia takich elementów jak transport czy oczekiwanie tytko operacje i czynności kontrolne; c Ikarta,obiegu ttokpmęntu - służy do rejestracji za pomocą symboli graficznych zdarzeń towarzyszących jakieś sprawie, z którą związany jest dany dokumer*. Analiza umożliwia: uproszczenie obiegu (zmniejszenie liczby uczestników obiegu oraz liczby operacji), skrócenie czasu obiegu, zmniejszenie liczby kop*, likwidację dublujących się informacji występujących w różnych dokumentach, wykrycie oraz ograniczenie samowo* i dowolności irzędników w zakresie obiegu dokumentów.

dMf PNtfrttlł fflnngfr ■ <ttPC«WKh - służy do systematycznego rejestrowania kolejnych, zależnych od siebie czynności wszystkich członków zespołu uwzględnając *h wzajemne powiązana w czasie i na stanowiskach pracy: może służyć do rejestrowana przebiegu pracy: dwóch lub więcej osób, człowieka i maszyny, człowieka i kilku maszyn, dwóch lub więcej osób i jednej maszyny, dwóch lub więcej osób i dwóch lub więcej maszyn; nie występuje manipulacja, operacja obejmuje wszystkie czynności za wyjątkiem kontroli, przemieszczeń oraz oderwania do innej pracy; eHurt* Bffftoctu ŁtinntńŁI Obu lik - Skiżydo systematycznego rejestrowana w kolejności chronologicznej wszystkkh czynności wykonywanych przez ręce pracownika w czasie wykonywania pracy na jednym stanowisku. Warne zasady przed przystąpieniem do zapisu należy przeprowadź* obserwację cyklicznie powtarzających się opcracj. aby ustalić punkty graniczne rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych czynności, na tym poziomie zapisuje się tylko te czynności, które odbywają się rownocześne. zapis powinien wykazać wszystkie rodzaje wykonywanych czynności, należy unikać lączena operacji z przemieszczaniem lub trzymaniem (podtrzymywaniem).

Zapis na Karcie Czynności Obu Rąk umożliwia opracowanie metody pracy uwzględniającej zasady równomiernego obciążenia obu rąk i ekonomiki ruchów, a także dostosowanie do tego celu konstrukcji pomocy i urządzeń wykorzystywanych prrez pracownika w badanym procesie.

«)kąrta prtetKgu czynności - Stanowi chronologiczny zapis wszystk*h czynności wykonywanych przez pracownika oraz stanów jego bezczynności w badanym procesie pracy. Zapis przebiegu badanych czynności pozwala przeprowadź* analizę kolepiości poszczególnych działań z punktu widzenia celu jalucmu mają służyć, by móc wyeliminować tc. które nic przyczyniają się do powodzenu rcakzacji danego procesu. Jest to zatem technŁa. która daje podstawy do projektowania prawidłowych przebiegów pracy.

glmłm^flMiflM! -    <*> ustalania długości

drogi przebywanej przez pracownika oraz częstotkwości pokonywano określonych odcinków drogi w trakcie realtzaqi określonych zadań.

Mierz tnie czasu pracy • Badanie czasu roboczego zmierzające do ustalona stopna jego wykorzystania i zwiększenia produktywności pracy; należy do priorytetowych i standardowych badań organizatorsłuch. Jest podstawowym narzędziem wykrywania, zmniejszania i eliminowania czasu nieużytecznego, czyli czasu traconego przez pracownika zarówno z przyczyn obiektywnych (niezawinionych) jak i subiektywnych (zawinionych).

Upływ c zasu podczas wykonania określonej czynności można analizować w odniesieniu do: wykorzystana czasu samego pracownika, wykorzystana czasu maszyn i urządzeń, czasu obróbki lub spoczynku materiału. fotografa dna robocze co - Polega na obserwacji z zegarkiem w ręku przebiegu pracy na danym stanowisku (stanowiskach) w ciągu dnia roboczego