1989

Zabójstwo

Zbrodnię zabójstwa określa art. 148 § 1 k.k. za pomocą niezwykle zwięzłej formuły:„Kto zabija człowieka". Sprawcą tej zbrodni może być każdy, kto spełnia podmiotowe warunki odpowiedzialności ( przestępstwo powszechnej, przy czym zabójstwo w typie podstawowym i typach kwalifikowanych objęte jest art. 10§ 2, przewidującym możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej sprawcy, który ukończył 15 lat.

Kryteriami kwalifikującymi - zgodnie a art. 148 § 2 i 3 -są:

1)    popełnienie zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem^A

2)    w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem lub rozbojem;

5) w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie;

4)    z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych;

5)    zwabienie jednym czynem więcej niż jednej osoby ( np. rzucenie granatem lub oddanie strzałów od grupy osób);

6)    uprzednie prawomocne skazanie za zabójstwo.

Za szczególnie kwalifikowane typy zabójstwa człowieka uznać też można ludobójstwo (genocide), które polega na eksterminacji grup ludności z powodów rasowych, narodowych lub religijnych ( art. 118 § 1 k.k.)

Uprzywilejowanym typem zabójstw a jest zabójstwo z afektu, popełnione w stanie silnego wzburzenia wywołanego przez okoliczności usprawiedliwiające ( art. 148 § 4 k.k.) doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że będą to przede i wszystkim okoliczności związane z nagannym zachowaniem się wobec sprawcy i jego najbliższych, które spowodowały afekt i zabójstwo w tym stanief np. dokonane przez kobietę zabójstwo męża lub partnera znęcającego się nad nią lub jej nieletnich dzieci).

Drugim typem uprzywilejowanym jest zabójstw o eutanatyczne ( art. 150 k.k.) dokonane na wyraźne żądanie pokrzywdzonego i pod wpływem współczuciem dla niego ( nazwa pochodzi od greckiego słowa eutanasis - dobra śmierć). Sprawcami tego przestępstwa są najczęściej lekarz, pielęgniarka lub osoby najbliższe, które ulegają prośbom osoby beznadziejnie chorej i cierpiącej o skrócenie jej męczarni.

Należy odróżniać zabójstwo eutanatyczne od pomocy do samobójstwa, która zachodzi, gdy ofiara sama podejmuje zamach na własne życie, a udzielający pomocy tylko jej to umożliwia (np. dostarczając trucizny), Dodajmy, że pomoc i podżeganie do samobójstwa są karane jako przestępstwa szczególne ( art. 151, k.k.), a nie jako formy zjawiskowe, gdyż sam zamach samobójczy jest przestępstwem.

Zabójstwo noworodka - jest to przestępstwo indywidualne, które może być popełnione przez matkę pod wpływem zaburzeń związanych z przebiegiem porodu, zniekształceniem dziecka lub szczególnie trudną sytuacją osobistą ( art. 149 k.k.). V praktyce motywy zabójstwa noworodka powstają często przed porodem( np. szczególnie ciężka sytuacja życiowa kobiety posiadającej wiele dzieci, ostracyzm społeczny wobec młodocianej panny w ciąży). Wydaje się, że w warunkach współczesnych tak daleko uprzywilejowanie zabójstwa noworodka przez matkę - w postaci zagrożenia karą pozbawienia wolności do 5 lat - nie jest uzasadnione). Nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155 k.k.) jest wynikiem niezamierzonego działania lub zaniechania w szczególności związanego z obsługą urządzeń technicznych czy podejmowaniem innych działań związanych z ryzykiem 1 obowiązkiem przestrzegania reguł ostrożności ( np. na polowaniu, przy prowadzeniu prac remontowych, budowlanych). Warunkiem odpowiedzialności - oprócz związku przyczynowego między działaniem lub zaniechaniem a zaistniałym śmiertelnym skutkiem - jest przypisanie sprawcy winy nieumyślnej lekkomyślności lub niedbalstwa.

Kodeks kamy przewiduje odpowiedzialność za spowodowanie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, przy czym rozmiar karalności zależy od rozmiarów uszczerbku na zdrowiu i wiuy