20200

wymianie towarowej między przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu (współdziałanie pionowe) - pionowe (wertykalne) stosunki wymiany towarowej.

•    Kooperacja

Kooperacja pozioma (horyzontalna) może polegać na trwałych wzajemnych świadczeniach, różnorodnych wspólnych działaniach lub tylko na uzgadnianiu działań. Kooperacja może prowadzić do uzyskania istotnych korzyści gospodarczych w postaci podziału ryzyka i kosztów przedsięwzięć gospodarczych, wymiany wiedzy technicznej i organizacyjnej (know-how), szybszego wprowadzania innowacji. W takich przypadkach jest co do zasady dozwolona. Kooperacja może jednak zakłócać konkurencję, zwłaszcza gdy:

-    przedsiębiorcy umawiają się co do zakresu i metod ustalania cen lub wielkości produkcji, podziału rynków zbytu lub

-    kooperacja umożliwia przedsiębiorcom utrzymanie lub zdobycie znacznej siły rynkowej.

Gdy negatywne skutki kooperacji (praktyki kolektywne) są większe niż jej skutki pożytywne jest ona zakazana.

•    Wymiana towarowa (dystrybucja)

Producent może sprzedawać swoje produkty bezpośrednio konsumentom, ale najczęściej powierza tę działalność innym przedsiębiorcom, którzy sprzedają z reguły produkty różnych producentów (handel zwykły). Niekiedy produkty są sprzedawane przez wyspecjalizowanych przedsiębiorców - tzw. handel specjalistyczny. Działalność dystrybucyjna prowadzona w formie sieci czy za pośrednictwem kanałów dystrybucyjnych przynosi efekty synergetyczne tj. pozwala na osiągnięcie większej sprzedaży i/lub większych oszczędności niż w ramach pojedynczego działania. Dystrybucyjne powiązania przedsiębiorców działających na różnych szczeblach obrotu mogą być wykorzystywane w celu lub ze skutkiem ograniczenia konkurencji między uczestnikami sieci, a w konsekwencji mogą wpływać na konkurencję pomiędzy producentami (organizatorami sieci).

•    Rodzaje porozumień z pkt. widzenia relacji strukturalnych

1.    Porozumienia zawierane przez przedsiębiorców działających na tym samym szczeblu obrotu - porozumienia poziome (horyzontalne).

2.    Porozumienia zawierane przez przedsiębiorców działających na różnych szczeblach obrotu - porozumienia pionowe (wertykalne).

•    Rodzaje porozumień z pkt. widzenia relacji rynkowych

2