21125

21:51

Kryzys lat 70. ujawnił głęboki kryzys strukturalny w gospodarkach krajów zachodnich i pojawienie się nowych uwarunkowań rozwoju. Zakwestionowały one poglądy w teorii ekonomii, w tym na rozwój regionalny.

Paradygmat egzogeniczny przestał przystawać do nowych warunków ekonomicznych:

•    Załamanie tempa wzrostu gospodarczego pozbawiło państwo przejmowanej dotychczas wysokiej nadwyżki, z której mogło finansować rozwój regionów zacofanych

•    Kryzys "starych przemysłów" zdezaktualizował opieranie rozwoju regionalnego na budowie nowych zakładów.

•    Ujawnienie się negatywnych efektów dotychczasowego modelu rozwoju nastawionego wyłącznie na wzrost (postępująca degradacja środowiska, szybkie wyczerpywanie się zasobów naturalnych, powstanie Partii Zielonych). Pojęcie ekorozwoju.

Klub Rzymski wydał 3 raporty:

•    "Spór o granice wzrostu" - próbo określenia czasu, w którym wyczerpią się zasoby naturalne

•    "ludzkość w punkcie zwrotnym"

•    "o nowy ład międzynarodowy"

Pojęcie "kraje trzeciego świata" stworzył A. Sauvy. Drugi świat to były kraje bez gospodarki rynkowej (komunizm).

Ekonomiści latynoamerykańscy stworzyli doktrynę rozwoju zależnego (najbiedniejsze kraje są uzależnione od najbogatszych).

Pojawienie się dysjunkcji funkcjonalnej w lokalizacji przedsiębiorstw oznaczającej zlokalizowanie różnych funkcji przedsiębiorstw w różnych miejscach.

Strategia nomadyczna firm

Duże firmy zaczęły "zbierać śmietankę" zasobów regionalnych dla maksymalizacji zysków. Po ich wyczerpaniu firmy przemieszczają zakład w inne, korzystniejsze miejsce.

Pozytywne strony małej skali

Schumacher - "Małe jest piękne"

•    Instrument walki z bezrobociem

•    Małe i średnie przedsiębiorstwa szybciej się dostosowują do nowych warunków, są bardziej elastyczne

•    Małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP) działają w kierunku stabilizowania rozwoju regionalnego (są one osadzone w środowisku lokalnym)

Zjawiska, czynniki, przez które model egzogenicznego rozwoju nie przystaje do rzeczywistości:

•    Nasilenie się tendencji decentralizacyjnych. Przekazywanie szerszych kompetencji samorządom (władzom terytorialnym)

•    Ujawnienie się terytorialnych źródeł innowacji. Terytorium to coś więcej, niż tylko przestrzeń fizyczna. Jest to obszar zamieszkiwany przez określoną społeczność posiadającą swoją tożsamość wraz z funkcjonującymi w ramach tej społeczności podmiotami gospodarczymi oraz instytucjami i sieciami wzajemnych relacji.

TERYTORIUM ZAPŁADNIA UMYSŁ