2. Zakłady budżetowe: odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania, koszty działalności pokrywają z przychodów własnych. Mogą otrzymywać dotacje z budżetu (nie może przekroczyć 50% kosztów jego działalności). Podstawą gospodarki finansowej roczny plan finansowy
3. Gospodarstwa pomocnicze (w likwidacji chyba): oiganizacyjnie i finansowo wyodrębnione z jednostki budżetowej. Prowadzą różne części działalności podstawowej lub ubocznej tej jednostki. Koszty pokrywają z przychodów, mogą otrzymywać dotacje, działalność w oparciu o roczny plan (ekipy remontowe, sprzątające)
4. Środki specjalne (w likwidacji)
5. Fundusze celot|: powoływane tylko ustawą, dzielą się na państwowe i samorządowe. Fundusz celowy którego przychody pochodzą z dochodów publicznych, a wydatki są przeznaczane na realizację zadań wyodrębnionych z budżetu to państwowe fundusze celowe (inne: gminne, powiatowe, wojewódzkie fundusze celowe). Może działać jako osoba prawna, podstawą roczny plan finansowy, wydatki tylko w ramach posiadanych środków (bieżące przychody, w tym dotacje, i pozostałość środków z okresów poprzednich), mogą zaciągać kredyty i pożyczki o ile tak stanowi ustawa tworząca fundusz
| gospodarują dochodami przekraczającymi 80% dochodu państwa
Instytucja Skarbu Państwa
- ustalanie reguł funkcjonowania podmiotów gospodarczych, stanowi i egzekwuje prawo oraz reguluje działanie instytucji nadzoru gospodarczego - funkcje imperium
- wykorzystując uprawnienia zarządza sektorem publicznym i własnością państwową - funkcje dominium
Majątek państwa, związane z nim prawa własności i instytucje wykonujące te prawa Skarb Państwa
Gospodarcze funkcje państwa:
-jako imperium: wytyczanie ogólnych zasad gospodarowania, praw i obowiązków, zapewnienie ich przestrzegania
- wytyczanie i realizacja polityki gospodarczej rządu w dziedzinach: cła. podatki
- odpowiada za infrastrukturę Jako dominium:
- zarządzanie majątkiem państwa, podejmowanie decyzji o losie przedsiębiorstw państwowych
- rozporządzanie znacznymi częściami majątku przedsiębiorstwa
- ustalanie wymagań wobec zarządów przedsiębiorstw co do oczekiwanej efektywności ekonomicznej
- przeznaczanie części zysku na cele rozwojowe
Oddzielenie funkcji państwa jako imperium od funkcji jako dominium, prowadzi do ujawnienia się pewnych sprzecznych interesów i trudności
- w wykonywaniu funkcji dominium, naciski ze strony ministerstw liniowych na tworzenie takich regulacji, które zapewniłyby zarządzanym przez nie przedsiębiorstwom państwowym korzystniejsze warunki
- kierownictwo państwowych przedsiębiorstw nie zważa na koszty
- dobór kadry kierowniczej w oparciu o kryteria polityczne
- w przypadku nieefektywności przedsiębiorstw państwowych konieczna pomoc finansowa, rozwiązaniem prywatyzacja, która jednocześnie zmniejsza zakres państwa jako dominium
- dynamika prywatyzacji czasem podporządkowywana konieczności szybkiego uzyskania środków finansowych
- w sytuacji braku środków na pomoc finansową, subsydiowanie przedsiębiorstw poprzez operacje na majątku państwa (operacje te mogą służyć wyprowadzaniu majątku przedsiębiorstwa poza nie) ? s.34
Zasady budżetowe
-jednoroczności - dochody i wydatki budżetu państwa planowane na jeden rok. Od wejścia do UE obejmuje zasada memoriałowa: po stronie dochodowej uwzględnia się także należności sektora, których de facto do końca roku nie ściągnięto i tak samo po stronie zobowiązań te nie uregulowane do końca roku