22077

2

2

Zobaczmy co się zmieni w analizowanej firmie, gdy cena rynkowa spadnie do takiego poziomu, że będzie przechodzić przez minimum funkcji ^cp- Przedstawia to rys. 2d. Optymalna wielkość produkcji wyniesie wtedy ys2- gdyż tam cena p przecina się z rosnącą gałęzią funkcji K_c'. Łatwo można teraz stwierdzić, że dla tej wielkości produkcji oferent osiągnie zysk równy zero. Warto zauważyć, że jest to najlepszy wynik jaki można w tych warunkach osiągnąć. Mniejsza lub większa produkcja niż yg2 oznacza powstanie strat w produkcji, gdyż krzywa Kcp leży wtedy powyżej p, czyli wytworzenie jednostki produktu kosztuje więcej niż wynosi jego cena.

Q Cene 07 nazywa sie cena progu zysku. advż przedsiębiorstwo w najlepszym przypadku, przy,, wybrani u optymąlnei.wiglkoi^ipmdjakęji może.

wtedy osiągnąć zerowy zysk. Cena ta swoją wysokością odpowiada najniższym przeciętnym kosztom produkcji Kęp-

Uogólniając można wykazać, że każda cena wyższa niż P2 daje firmie możliwość osiągnięcia zysków a każda cena niższa niż P2 skazuje przedsiębiorstwo na straty.

Wykorzystując pojęcie ceny progu zysku możemy uściślić stwierdzenie sformułowane przy okazji prezentacji przebiegu funkcji przeciętnych kosztów całkowitych¹. Powiedzieliśmy wtedy, że "funkcjonujące w powszechnej świadomości przekonanie, że największy zysk osiąga się wtedy, gdy zminimalizuje się koszty produkcji jednego wyrobu² (...) jest w większości przypadków nieprawdziwe". Teraz możemy powiedzieć, że maksimum zysku osiągnie firma przy wielkości produkcji, która minimalizuje wielkość przeciętnych kosztów całkowitych tylko wtedy, gdy na rynku ukształtuje się cena progu zysku. W pozostałych przypadkach maksymalny zysk albo minimalną stratę osiąga się dla wielkości produkcji, które nie minimalizują /C_P. Na podstawie rys. 2d łatwo można stwierdzić, że jeżeli cena jest wyższa od progu zysku, to maksimum zysku osiąga się dla wielkości produkcji większych niż minimum przeciętnych kosztów całkowitych a dla cen niższych niż próg zysku jest odwrotnie, czyli optymalne y jest mniejsze niż to, które minimalizuje K_cp. Dobieranie wielkości produkcji według kryterium minimalizacji przeciętnego kosztu całkowitego okazuje się racjonalne tylko dla jednej ceny, co należy potraktować jako wyjątkową sytuację.

Wróćmy jednak do głównego wątku rozważań. Z faktu, że cena na rynku spadnie poniżej progu zysku nie można automatycznie wyciągać wniosku, że najlepszym rozwiązaniem dla tego producenta jest ograniczenie produkcji do zera. Jeżeli likwidujemy produkcję, to tym samym przychód całkowity spada do zera, ale jednocześnie ponosimy jeszcze koszty stałe, które nie zależą od wielkości produkcji. Nasza strata będzie wtedy odpowiadała wielkości kosztów stałych. Dlatego z finansowego punktu widzenia produkcję opłaca się natychmiast likwidować dopiero wtedy, gdy straty z działalności produkcyjnej przekroczą wielkość kosztów stałych. Wielkością progową będzie taka

ztów całkowitych

cena, przy której przedsiębiorstwo optymalizując wielkość produkcji osiągnie straty odpowiadające wielkością kosztom stałym. Taką cenę prezentuje rys. 2e.

Aby straty były równe kosztom stałym to przychód