24240

jest dla innej, której portret trzyma w ręce. Dama wcale się tym nie martwi, bo wie, że jest piękna i gdzie indziej znajdzie faceta.

Pod figurą panny, pani i kawalera, kwiatu i fuktu - podmiot liiyczny nie chce kwiatu, bo z niego mały pożytek. Woli już dojrzały owoc, bo z niego większe profity. Przy nim zaspokoi swoje potrzeby. Dlatego niech kwiat sobie rwie ktoś inny.

Poezja konfederacji barskiej

Konfederacja barska (1768-1772) zawiązana została 29 II 1768r. w Barze (miasteczko na Podolu) w imię haseł patriotycznych i w obronie katolicyzmu.

Pieśń konfederacji barskiej - Podmiot mówi w 1 osobie 1. poj. Już w pierwszej strofie mówi, że ginie dla wolności i wiary. Porzuca dobra doczesne i swoją pozycję, aby zasłużyć sobie na niebo. Tarczą jego jest krzyż, zbawienie celem - to go motywuje. Nazywa siebie „prawym katolikiem”. Męczeńska śmierć Chrystusa jest przykładem, że warto ginąć za wiarę. Wie jednak, że jego śmierć nie jest równy wyrokowi Jezusa. Chce umrzeć przed czasem, bo wie, że przynajmniej zginie godnie, z wiarą. Wierzy w pomoc Clirystusa, dlatego nie obawia się przeciwników. Matka Boska również pomoże Ojczyźnie, jak to już nie raz bywało i pobłogosławi walczących. Modli się także do polskich patronów, aby odegnały wątpliwości z serc współwalczących. Robią to dla Boga, nie dla doczesnych pożytków, ale dla miejsca przy Bogu w niebie.

Opis wierszem Ojczyzny sukcesów w krytycznych czasach zostającej (Profecja - proroctwo -Ks. Marka) - wiersz patetyczny, nacechowany symboliką, jego adresatem jest Polska. Sens jednak bardzo prosty: Polska teraz doświadcza wiele złego, musi ona „zagrzebać się w popiele”, bo sąsiedzi ją zdradzą. Czeka ją jeszcze wiele cierpień, klęsk, przejdzie przez ciężkie doświadczenia, z których wyjdzie zwycięsko, by tak jak święty ptak egipski Feniks odrodzić się z popiołów i stać się ozdobą Europy.

Poezja konfederatów barskiej odbiega swoją treścią od doby Oświecenia, ale należy do czasów stanisławowskich ze względu na okres, w jakim powstała. Wyrażała uczucia i nastroje konfederatów walczących w obronie wiary katolickiej i wolności. Łączyła wtedy żarliwość religijną ze swoistym patriotyzmem płynącym z dążenia do niepodległości. Ale była to zarazem poezja konserwatywna społecznie, atakowała króla Stanisława Augusta, godziła w dysydentów. W poezji konfederatów barskich możemy wyróżnić pieśni patriotyczne, religijne, wojenne, satyiyczne. Pieśni te towarzyszyły walkom, gromiły wrogów, nawiązywały do różnych epizodów mchu konfederackiego. W wierszach tych pojawia się idea Polski jako narodu wybranego. Poezję przenika pierwiastek mesjanistyczny, który miał się rozwinąć w dobie romantyzmu.

Poezja barska, chociaż nie reprezentuje szczególnych wartości artystycznych, jest jednakże ważnym zjawiskiem literackim. Odzwierciedla ona z jednej strony sarmackie cechy konfederatów, z drugiej zaś wyraża tendencje poezji niepodległościowej, wzywa do walki z przemocą. Dzięki temu zachowała się w świadomości narodowej i weszła do historii literatury jako jeden z przejawów poezji okolicznościowej i poezji walczącej.

Jpsęf Morelowski

1777-1845. Poeta, tłumacz. Jezuita. Uczył w kolegiach retoryki, poezji i języka francuskiego. Treny na rozbiór Polski powstały w 1795r., a fragmenty ogłosił „Przegląd Poznański” w 1854r., całość ukazała się w Poznaniu w 1854r.

Treny na rozbiór Polski