25523

wysyłano do papieża po wybaczenie z glejtem i eskortą, widomym dowodem odbycia pielgrzymki miała być muszla znad Adriatyku. Jako kary dodatkowe pielgrzymki kamę występowały w Niderlandach, np. w Maastricht. Pielgrzymowano też do Santiago de Compostella.

Najważniejsze były pielgrzymki do Ziemi Świętej, np. za zabójstwo. Połowa wypraw krzyżowych to pielgrzymki ekspiacyjne, dopiero od Ludwika IX miały inny charakter). Miejscami pielgrzymek w Ziemi Świętej były:

-    Mont Joie - góra, z której widać Jerozolimę 10-15 km od miasta, jest tam grób proroka Samuela

-    Bazylika Bożego Grobu

-    Góra Oliwna - Ogród Getsemani (za zdradę)

-    Góra Wniebowstąpienia (Kościół Zaśnięcia NMP)

-    kościół św. Szczepana (za niesprawiedliwe wyroki)

-    Wieczernik

-    Dolina Jozafata

-    Bedejem (za sprawą Franciszkanów)

-    Grota Mleczna (gdzie miał się narodzić Jezus) - matki za dzieciobójstwo

-    Nazaret (kościół Zwiastowania, kościół św. Rodziny, kościół św. Józefa)

-    góra Tabor (nawiązanie do przemienienia Jezusa i osobowości)

-    Enkarim - miejsce narodzin Jana Chrzciciela, cel pokuty dla Joannitów

-    do Jerozolimy - templariusze za homoseksualizm, potem ciężkie więzienie w Atlin (Castel Peregrinorum)

Pielgrzymki miały cliarakter oczyszczający, a pielgrzymi kami mieli bronić innych pielgrzymów. W 1118 utworzono zakon templariuszy.