25798

wykład#! 30.11.2005

wykorzystywane do syntezy filamentów, jak to jest w przypadku heterodimerów tubuliny lub G-aktyny). Aby wytworzyć włókno filamentu pośredniego, białka strukturalne muszą być syntetyzowane od nowa.

>    Mikrofilamenty zbudowane są polimerycznie z podjednostek G-aktyny (całe włókno nazywamy F-aktyną). Mikrofilamenty występują bardzo często w towarzystwie cząsteczek miozyny. Jako jedyne filamenty cytos/kieletu są elastyczne. Często łączą się w wiązki. Helikalność włókien aktynowych oznacza możliwość magazynowania energii (ciasny splot dwóch łańcuchów aktynowych - dużo energii; luźny splot - mało energii).

>    Sieć tcnscgralna („zapałki połączone gumkami”) to sieć tworzona przez włókna cytoszkieletu, która tworzy trójwymiarową strukturę komórki (błona nie usztywnia komórki!!!). Obecność białek rozciągliwych (F-aktyna) i nierozciągliwych (mikro tu bule, filamenty pośrednie) pozwala na wytworzenie tego typu sieci.

>    W szkielecie aktynowym mogą występować tzw. nadskręcenia. Jest to sytuacja analogiczna do nadskręceń występujących w kolistych cząsteczkach DNA u bakterii (zwijanie genoforu się w ósemki) - taka sytuacja następuje w wyniku np. wycięcia fragmentu cząsteczki DNA i wklejeniu go po obróceniu o 180°.

3: Funkcje cytoszkielem w komórce roślinnej;

>    Generowania mchu cytoplazmy (cykloza).

>    Reakcja grawitropijna (rejestracja kierunku działania grawitacji; biorą w tym udział amyloplasty statolitowe oraz mikrofilamenty).

>    Ruch organelli typu wici lub rzęsek.

>    Ruchy cliromosomów wrzeciono kariokinetyczne).

>    Powstawanie połarnośd komórki (co jest ważne u komórek dzielących się, bo wyznacza kiemnek podziału).

>    Kontrola kierunku podziałów komórkowych (zasada Errery - komórki zawsze dzielą się w miejscu; gdzie przyszła ściana komórkowa będzie miała najmniejszą powierzchnię).

>    Kierowanie procesem tworzenia ściany komórkowej.

4: Funkcje cytoszkleletU-W-Jioiiióice-Zwieiz^ceji

>    Podział komórki przez przewężenie (tworzenie pierścienia kurczliwego; u roślin podział cytoplazmy zachodzi dzięki przegrodzie pierwotnej).

>    Ruch organelli typu wici lub rzęsek.

>    Ruchy cliromosomów (wrzeciono podziałowe).

>    Skurcze rzęski (układ aktynowo-miozynowy).

>    Kształtowanie komórki (pozbawionej ściany).

•> Podział przez przewężenie występuje u krasnorostów (powstawanie zatyczek) i zielenic; plastydy i mitochondria również dzielą się w ten sposób.

❖    Komórki bakteryjne również posiadają cytoszkielet, ale jest on zbudowany z innych białek (min. występują białka aktynopodobnc). Bakterie wytwarzają ścianę komórkową (z peptydoglikanu).

❖    Organella komórkowe mogą być na stałe przymocowane np. do błony komórkowej lub mogą poruszać się wzdłuż włókien (przy pomocy białek (notorycznych -dyneina, kine/yna, miozyna).

❖    Specyficzne ułożenie cytoszkieletu nadaje polamość komórkom roślinnym. Włókna cytoszkieletowe mogą tworzyć układy helikalne (co jest ważne w trakcie tworzenia się

2