26150

Strukturę społeczną dzielimy na

makrostmkturę: cecha społeczeństwa globalnego i wielkich grup społecznych. Tworzą ją klasy, warstwy społeczne, grupy społeczno- zawodowe, wyznaniowe, naród, państwo i zależności między nimi. Całości te mają cłiarakter złożony, obejmując wiele poziomów organizacyjnych i szczebli zależności. Wielkie struktury składają się i opierają funkcjonowanie na małych strukturach społecznych. Wielkie i małe struktury społeczne przenikają się.

mikrostrukturę: właściwość małych grup społecznych tworzących ponadindywidualne całości typu wspólnot rodzinnych, społeczeństw lokalnych i sąsiedzkich, kręgów przyjacielskich itp. Małe struktury oparte są na interakcjach bezpośrednich zachodzących między ich członkami np. w rodzinie. Cechą małych grup jest więź osobista i bezpośrednie oddziaływanie na siebie członków. Mikrostrukturę w małej grupie tworzy sieć więzi o charakterze bezpośrednim i osobowym, łączących jej członków. Więź ta jest splotem składników:

-więzi poznawczej- wzajemne poznanie się partnerów, wystąpienie tego składnika warunkuje proces tworzenia się pozostałych składników. Identyfikacja na skali zna- nie zna. - więzi emocjonalnej -wzajemne odnoszenie się partnerów na płaszczyźnie uczuciowej, identyfikowany na skali dodatnie-ujemne odnoszenie się. -więzi wartościującej- wzajemna ocena partnerów więzi na płaszczyźnie aksjologicznej. Ocena pozytywna- negatywna, -więzi partycypacyjnej: zamiary partnerów wchodzenia w związki działania; zamierza- nie zamierza uczestniczyć w związkach działania z partnerem więzi. Więź może składać się z 1 bądź wszystkich wyróżnionych składników. Może mieć charakter symetryczny (dwustronny) lub asymetryczny (jednostronny).

3 schematy ujmowania struktury społecznej:

Funkcjonalny schemat struktury społecznej

W tym schemacie struktura społeczna ujmowana jest jako system stosunków wzajemnych, wynikających z podziału funkcji i wymiany usług. Te stosunki mają charakter symetiyczny, występują między równorzędnymi grupami, wzajemnie sobie potrzebnymi. To pojęcie społeczeństwa traktuje je jako organiczną całość złożoną z zależnych od siebie, zróżnicowanych części, o wysokiej funkcjonalnej specjalizacji. Nadrzędność całości wobec części. Realizacja celu (potrzeb) jest racją ich istnienia. Analiza funkcjonalna zmierza do identyfikacji potrzeb systemu, wymagającego ich zaspokojenia, a w konsekwencji do odsłonięcia roli poszczególnych części w zapewnieniu jego funkcjonalności i równowagi. Stan normalny (w przeciwieństwie do patologicznego)- społeczeństwo osiągające równowagę i sprawność funkcjonalną.W koncepcji tej struktura społeczna jest układem ról społecznych związanych z podziałem i organizacją pracy w skali całego społeczeństwa. Ze względu na rolę wyróżnia się w społeczeństwie klasy i warstwy. Warstwy te zmuszane są do współdziałania, mogą też wystąpić interesy o charakterze konfliktowym-ale to nadal splot zależności wzajemnych. Klasy i warstwy mogą tworzyć układ hierarchiczny. „Integracyjna teoria społeczeństwa” - ujmuje strukturę społeczną jako zintegrowany system utrzymywany w równowadze i harmonii przez ustalone i powtarzające się procesy. Wg Dahrendorfa teoria ta przyjmuje założenia : -Każde społeczeństwo jest względnie trwałą i stabilną strukturą elementów (stabilność)- Każde społeczeństwo jest zintegrowaną strukturą tych elementów (integracja; w przeciwieństwie do konfliktowej) -Każdy element społeczeństwa jest funkcjonalny (koordynacja funkcjonalna; przeciwieństwo dezintegracji) Każda struktura społeczna opiera się na uznawaniu przez jej członków wspólnych wartości (konsensus; przeciwnie do przymusu)

Dychotomiamy schemat struktury społecznej,

Przyjmuje on z reguły dwuczłonowy podział biegunowego społeczeństwa na grupy o przeciwstawnych celach np. rządzący- rządzeni; pracujący- nie pracujący. Między nimi zachodzą jednostronne zależności typu władzy lub decydowania o czyjś losach np. pan ma władzę nad niewolnikiem. Kształtuje się tak negatywna zależność interesów: korzyści i powodzenia jednej klasy są stratami i nie powodzeniami drugiej. To rodzi walkę klas.

Zależności jednostronne rozumiane są zazwyczaj jako podleganie czyjejś władzy ekonomicznej lub politycznej: