26274

rodzaj komory lęgowej dla larw. U Plumulariidae gonangia tkwią na szczególnie krótkich gałązkach, których boczne odgałęzienia tworzą jak gdyby koszyczek, zwany korbulą, osłaniający gonangia. U Aglaophenia te rozszerzone boczne odgałęzienia uwieńczone są przez nematoteki osłaniające daktylozoidy.

'Żebropławy (Acnidaria)

Ciało żebropławów pokryte jest jednowarstwowym nabłonkiem ektodermalnym o licznych komórkach śródmiąższowych, czyli interstycjalnych. Obok komórek pokrywających, występują obficie w nabłonku ektodermalnym komórki gruczołowe. Komórki orzęsione występują w okolicy otworu gębowego, przy wejściu do kieszeni czułków i w 8 nabłonkowych pasmach .żeber" oraz w sąsiedztwie bieguna zmysłowego.

Płytki rzęskowe, tak charakterystyczne dla tej grupy zwierząt, utworzone są w zlepionych ze sobą szczególnie silnych i długich rzęsek, które odchodzą od wysokich komórek nabłonkowych, tworzących listewki poprzeczne do przebiegu „żeber". Pomiędzy tymi listewkami znajdują się zwyczajne, czasem orzęsione komórki nabłonkowe. Płytki rzęskowe rozpoczynają się na ciele żebropławów w pewnym oddaleniu od bieguna apikalnego i nie dochodzą do bieguna przeciwległego. Od ośmiu „żeber" przebiegają w kierunku apikalnego narządu zmysłowego, łącząc się po dwa pasma orzęsionych komórek, tzw.rynienki rzęskowe. Od narządu zmysłowego odchodzą w płaszczyźnie strzałkowej dwa orzęsione pola, tzw.płytki biegunowe.

Płazińce (Platyhelminthes)

•Wirki (Turbellaria)

Wór skórno mięśniowy jest pokryty nabłonkiem rzęskowym i zawiera liczne komórki gruczołowe. Na ogół rzęski pokrywają dość jednolicie całe ciało wirków, a u form lądowych mogą jednak częściowo zanikać. Pomiędzy komórkami nabłonka rozsiane są komórki czuciowe i gruczoły skórne. Pierwsze, połączone z włóknem nerwowym, mają wydłużony przedni koniec opatrzony biczykiem czuciowym. Wyróżniamy dwojakiego rodzaju gruczoły: wytwarzające śluzowatą ciecz oraz produkujące wydzielinę o stałej konsystencji. Szczególne znaczenie mają gruczoły śluzowe, skupione u niektórych przedstawicieli tej gromady na stronie brzusznej, głównie w okolicy przedniej i tylnej ciała. Tworzą one niteczki, na których robaki mogą się zawieszać. Niekiedy znów gruczoły śluzowe wytwarzają wydzielinę, która ułatwia przyleganie do podłoża. Wytwarzane przez gruczoły wydzieliny stałe dzielimy na dwie główne grupy, tzw.rabdoity i pseudorabdoity, pomiędzy którymi zresztą istnieją formy przejściowe. Pierwsze z nich nazywane są rabditami, jeżeli występują w postaci drobnych pałeczek, zbudowanych z jednorodnej substancji, równomiernie załamującej światło.

Drugie przybierają nieprawidłową lub guzkowatą postać i zbudowane są całe z substancji ziarnistej. Należące do pierwszej kategorii ramity, przybierające kształt długich pręcików wygiętych esowato lub w kształcie pętli, składają się z drobnoziarnistego rdzenia i szklistej warstwy korowej. Rabdity mogą się wytwarzać albo w komórkach nabłonka, albo w miąższu, podczas gdy ramity i pseudorabdity wytwarzane są tylko w nabłonku.