18063

2

Człowiek na przestrzeni wieków zmagał się ze sposobem rozumienia swojego miejsca w świecie natury. To w jaki sposób stawiał pytania determinowało odpowiedzi, które służyły mu do konstruowania jej obrazu.

W dorobku nauk humanistycznych dostrzegamy wiele wątków socjologicznych. Mimo licznych przykładów upadków i przeobrażeń cywilizacji człowiek najczęściej na nowo tworzy system społeczny oparty na podobnych zasadach: stratyfikacji i podziale funkcji poszczególnych jego członków.

Warto zapamiętać Wnikliwe obserwacje ludzkich zachowań dowodzą, że człowiek przede wszystkim jest istotą społeczną, uwięzioną w murach swojego społeczeństwa, które go poprzedza, w którym wzrasta i które po nim pozostaje (Berger 1995: 90).

W tej niekończącej się sztafecie pokoleń dostrzegamy powtarzające się zjawiska. Dzieci bawią się w ojca i matkę, lekarza, żołnierza itd. Chłopcy bawią się w inne gry niż dziewczęta. Początkowo dzieci mieszkają ze swoimi rodzicami, czasem tylko z matką lub ojcem. Kiedy zaś wyrosną opuszczają dom rodziców i rozpoczynają samodzielne życie w oddzielnym mieszkaniu. Wielu z nich zwiąże się później wedle rytuałów swojej wiary w związki małżeńskie. Kobiety urodzą następne dzieci itd. (Feldmann 2000:10).

I tu socjolog zadaje pytanie: dlaczego dziewczynki bawią się inaczej niż chłopcy lub dlaczego społeczeństwo w ogóle trwa? Mniej więcej od tego ostatniego pytania rozpoczęła się droga do powstania pojęcia socjologia.

2. Czym zajmuje się socjolog?

„Każde nowe odkrycie, każde udoskonalenie aparatury pojęciowej lub technicznej - poza sytuacjami wyjątkowymi - wyrasta z aktualnego stanu wiedzy || Stanisław Ossowski Socjologia Strona 5 z 80

Socjolog zajmuje się systematyczną, zaplanowaną obserwacją. Z tego wynika, ze każdy może zostać socjologiem. Wielu nawet uprawia socjologię, może nie w sposób naukowy, ale zbliżony do naukowego. Problem nie tkwi jednak w metodzie obserwacji, czy wyborze narzędzi a przede wszystkim w interpretacji zebranych wyników.

Istota socjologii zawarta jest między innymi w postulowanej przez niemieckiego socjologa Maxa Webera zasadzie socjologii wolnej od wartościowania. Zanim rozpoczniesz socjologiczną obserwacją musisz przejść test na obiektywizm, czyli zdolność do przyjęcia wiedzy o czymś z czym się na przykład nie zgadzasz. Trudne?

Krok 1: Czy jesteś gotowy do rozważenia sensu jakiejś idei? Np.:

0 Człowiek w momencie narodzin jest niezapisaną tablicą, czystą kartą.

0 Rozwój technologii doprowadza do eliminacji człowieka z rynku pracy.

0 Wszystkie społeczeństwa podążają to samą ścieżką rozwoju; różnią się jednak innyrrpoziomem zaawansowania.

Często ludzie skłonni są podzielać poglądy, głosić idee, w momencie, kiedy mają oparcie w innych ludziach podobnie myślących. Człowiek nie jest wówczas narażony na sankcje ze strony otoczenia. Historia zna wiele przypadków, gdzie za głoszenie innych poglądów niż powszechnie uznane za „właściwe|| płacono życiem lub więzieniem. Dotyczyło to nie tylko męczenników za wiarę takich jak Jan Hus, Arnold z Brescii i Tomasza Campanelli czy Giordano Bruno, ale także męczenników za naukę, wśród których ważnymi symbolami są Sokrates i Galileusz. A przecież jeszcze 500 lat temu ludzie wiedzieli, że Ziemia jest płaska. Należy zatem pogodzić się z faktem, że odpowiedź na pytanie co rzeczywiście jest rzeczywiste może być uzależniona od zwyczajnej umowy społecznej.

Przykład Lubisz jeść dżdżownice, nie? A są kraje, gdzie podają je w taki sposób, że gdybyś nie wiedział co jesz, twój mózg nigdy nie wysłałby sygnału do żołądka, że ogłasza alarm i zarządza ewakuację. Umówiliśmy się więc, że dżdżownice nie są jadalne, ale już poddane procesowi fermentacji ogórki są. Podobnie rzecz się ma w kontekście prawdziwości głoszonych idei.

Krok 2: Prawdziwość idei przeciwnych

Jeśli nie boisz się spłonąć na stosie zastanów się teraz nad stopniem prawdziwości czegoś zupełnie przeciwnego (niż idee z kroku 1) oraz dodaj jedną wymyśloną przez siebie. Następnie wpisz