Obraz7 (31)

178 Emile M. Cioran

wypłynąć na przestwór, bym rozłożył się na części, szczęśliwy, że nie będę mógł siebie odnaleźć...

W świecie, w którym ludzie są na drodze do wyginięcia, któż zajmie miejsce Boga? Ten, komu nie brakuje ostatniej nadziei.

Cały problem etyki wydaje mi się często w cudowny sposób prosty. Wszystko, co zasadza się na nadziei, należy do dziedziny dobra, pozostała część zależy od szatańskiej zasady. Zbrodniarz, który działa z nadzieją, jest bliższy dobru niż bierny człowiek pełen rozpaczy. Ostatecznie istnieje tylko jeden zbrodniarz: ten, w kim nie ma najmniejszej miłości do życia. Najbardziej kocha życie ten, dla kogo jest ono jedynym problemem. Istnieje wiele rodzajów miłości, sposób umierania jest, niestety, tylko jeden. W tym szepcie miłości, który rodzi się po ostatecznym smutku...

Zal, którego nikt nie zrozumie: żal, że jest się pesymistą. To niełatwa rzecz — źle ułożyć sią z życiem.

Niewielu ludzi wie, że bohaterstwo wyczerpuje się u tych tak rzadko spotykanych istot we wkładanym przez nie w każdą chwilę oporze i odwadze. Kiedy jedynymi właściwościami ich istnienia są niepokój i lęk, zwyczajny fakt życia świadczy o najwyższej odwadze: jest to akt heroiczny par excellence. Zerwanie z Erosem jest dla ciebie zgubne, ponieważ wszystko, co w tobie istnieje, skupia się, by chronić cię w twym istnieniu. W tym bohaterstwie oporu nawet przyjemności wydają się niewybaczalnym tchórzostwem. Kiedy całe istnienie nie zna innego problemu, niż móc nieco wytchnąć, odpocząć lub otrzymać odroczenie, nie ma już wtedy naprawdę czasu, by poświęcić go miłości. Autonomia Erosa zakłada absolutną subiektywność, a jego udręka czyni z niego zgubny zbytek.

W tamtych dniach, kiedy wzrok zastępuje myśl, kiedy zbliżamy się do rzeczy jak przedmioty, jesteśmy kwiatem wraz z kwiatem, wodą wraz z wodą, niebem wraz z niebem, zmierzchem wraz z zachodem.

Będąc rzeczą w świecie rzeczy, człowiek wzroku jest we wszystkich rzeczach i w żadnej z nich.

Kocham śmierć jedynie przez pełnię, przez nadmiar — śmierć, która dodaje życiu nieskończoności, której nie miało i która je uśmierciła.

Śmierć muzyczna: jedyny sposób na uświęcenie życia.

Dlaczego kiedy spoglądamy ku niebu, zdajemy się oczekiwać odpowiedzi? Czy to jedynie ze względu na chrześcijański przesąd? Ach, gdybyż niebiosa kiedyś się rozwarły!

Moją jedyną „cnotą” jest to, że nie zgrzeszyłem nigdy przeciwko wieczności. Naiwna mądrość ludzi ceni tę powściągliwość, nie wiedząc, że stąd nadciąga katastrofa.

Należy postawić człowieka wobec nowego początku historii. Nowy człowiek powinien być bezgrzesznym Adamem, który powinien podjąć dzieło historii bez grzechu. Tylko w ten sposób można rozpocząć nowe życie, życie przemienione u podstaw. Ludzkość nie oczekuje niczego więcej prócz proroka: proroka życia bez grzechu. Skoro śmierć nie może zostać ani pokonana, ani zniszczona, trzeba uczynić tak z grzechem... Ponieważ indywidualny wysiłek jest złudzeniem, jedynie kataklizm historii i rewolucja antropologiczna mogłyby wysadzić w powietrze dziedzictwo wieków, obwieścić świt jakiegoś innego świata. Wtedy człowiek będzie mógł stanąć w szranki z wszystkimi bogami pokonanych wieków, a każdy będzie zaraniem. Wiele światów skona. O wiele więcej jednak się narodzi. A my poznamy wówczas rozdroże ducha, a nie jedynie człowieka.