dzieci, wnuki itd., podział spadku jak sui heredes
- wstępni - inaczej ascendenci,
rodzice, dziadkowie, rodzeństwo rodzone (wspólny ojciec i matka) oraz ich dzieci
- rodzeństwo przyrodnie (wspólny jeden z rodziców) oraz ich dzieci
- dalsi krewni boczni bez ograniczeń,
bliżsi stopniem wykluczali dalszych, podział spadku in capita
- w o wiele gorszej sytuacji znalazła się żona,
wcześniej żona cum mann dziedziczyła na równi z dziećmi - jedynie wdowa pozostawiona bez środków do życia otrzymywała prawo do 1/4 spadku
Spadek bezdziedziczny - uregulowanie z okresu cesarstwa
- przepadał państwu
- po duchownym przepadał kościołowi
- po żołnierzu przepadał jednostce wojskowej
$ 159. Dziedziczenie przeciw testamentowe
Na mocy prawą powoływano do spadku, osoby najbliżsi wbrew odmiennej woli testatora
- dziedziczenie testamentowe było wyrazem wolnej woli jednostki
- dziedziczenie beztestamentowe chroniło zbiorowe interesy rodziny
- dziedziczenie przeciwtestamentowe było kompromisem pomiędzy poprzednimi metodami
Ochrona przed pominięciem - dawne ius civile
- pater famlias w testamencie musiał się określić co do dziedziców sui heredes
- mógł powołać do spadku
- mógł wydziedziczyć, nie musiał podawać przyczyny
- ale nie mógł pominąć (nie umieścić wzmianki o którymkolwiek z nich w testamencie)
- musiał się określić nawet do ewentualnych przyszłych sui heres,
np. pogrobowca (syn urodzony po jego śmierci)
- jeśli pominął
- syna albo przyszłego sui heres - testament upadał, dziedziczenie ab intestato
- innych sui heres - pominięty dopuszczony do dziedziczenia
Querella inofficiosi tcstumenti skarga dziedzica koniecznego o obalenie niegodziwego testamentu
- testament formalnie poprawny, ale krzywdzący najbliższego członka rodziny
- mogła być wniesiona przez 5 lat
- osoby uprawnione, musiały być bezpośrednimi dziedzicami ab intestato
- zstępni
- rodzice
- rodzeństwo, mające wspólnego ojca z testatorem
- musiały być pokrzywdzone bez określonego powodu, co stwierdzał sąd
- nie otrzymały przynajmniej pars legitima,
1/4 tego co by dostały dziedzicząc ab intestato
- jeśli skarga przyjęta - testament upadał, skarżący dziedzic dostawał swoją część ab intestato