• Każdy ma prawo oczekiwać, że jego uprawnienia wynikające z normy prawnej znajdują się pod ochroną prawną i w razie ich naruszenia będą stosowane odpowiednie sankcje przymusu państwowego.
• I odwrotnie - obowiązki osoby fizycznej i osoby prawnej tak względem innej osoby, jak i państwa (np. obowiązek podatkowy) nie mogą wykraczać poza określone w prawie.
• Praw o pow inno cechow ać się trw ałością obow iązyw ania. Nie jest to jednak trwałość absolutna. W zależności od zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych i układów politycznych rów nież praw o podlega odpowiednim zmianom.
• Nierzadko można więc spotkać np. „ustawę o zmianie ustawy (...)" albo „rozporządzenie o zmianie rozporządzenia".
• Zachowanie wymagane przez prawo (normę prawną) może polegać bądź to na nakazie, bądź też zakazie określonego postępowania.
• Istnieje domniemanie, że prawo ogłoszone jest powszechnie znane. Nikt nie może się tłumaczyć brakiem znajomości prawa. Każdy dorosły człowiek wie w większym lub mniejszym zakresie jakie są jego prawa i obowiązki wobec drugiego człowieka lub państwa uregulowane przez prawo.
• Powszechnie znana jest np. prawna ochrona życia i zdrowia człowieka, a także ochrona jego dóbr osobistych.
• Każdemu dorosłemu człowiekowi są na ogół znane jego obowiązki podatkowe.
• Nie wszystkie sfeiy życia są regulowane przez prawo. Tam, gdzie norma prawna nie wkracza, człowiek ma z punktu widzenia prawnego swobodę postępowania, w myśl zasady „co prawem nie jest zakazane, jest dozwolone".
PRAWO BEZWZGLĘDNIE I WZGLĘDNIE OBOWIĄZUJĄCE:
• Byłoby jednak błędem sądzić, że cały nasz system prawny składa się z norm będących nakazem lub zakazem określonego postępowania.
• Istnieje wiele przepisów nie zawierających takich nakazów i zakazów albowiem inne są ich cele.
• W stosunkach gospodarczych, obrocie gospodarczym uregulowanym umowami niezwykle ważne znaczenie praktyczne ma fakt, że w prawie cywilnym i prawie gospodarczym, a w wąskim zakresie także w prawie pracy prawodawca posługuje się nie tylko nakazem i zakazem, ale również regulacją prawną polegającą na tym, że określone normy prawne mają zastosowanie jedynie wówczas, gdy strony umowy inaczej nie postanowiły.
Pierwsza grupa norm zawierająca nakazy i zakazy to normy bezwzględnie obowiązujące.
Umowa naruszająca takie normy prawne byłaby nieważna.
• Natomiast druga grupa norm - to normy względnie obowiązujące. Owa względność polega właśnie na tym, że mają one zastosowanie jedynie wówczas, gdy strony danej umowy nie postanowiły inaczej.
• Oto przykłady takich norm:
• - W myśl art. 182 § 2 Kodeksu spółek handlowych jeżeli zbycie przez wspólników udziałów w spółce z o.o. zostało w umowie spółki uzależnione od zgody spółki, należy stosować Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej" dalsze przepisy tego artykułu Kodeksu. Zatem te przepisy stosuje się jedynie wówczas, gdy umowa nie stanowi inaczej.
Adresat normy prawnej: