29216

T. podboju i przemocy - państwo jest następstwem podboju jednych ludów przez inne, silniejsze grupy ludzi pokonują gnipy słabsze organizacyjnie, jak twierdził w XIX w. Ludwik Gumplowicz. Twierdził on, że państwo jest ważnym tworem, bo służy zachowaniu gatunku, stwarza ludziom lepsze wanuiki do życia Niezmienny jest w nim podział na rządzonych i rządzących. Wassel kampf - walka ras - silniejsza grupa zawsze podbija słabszą Teoria maiksistowska - sformułowana głównie przez Engelsa - powstanie państwa dokonało się w szeregu przeobrażeń - państwo niewolnicze na drodze ewolucyjnej stało się państwem feudalnym, to przeobraziło się w kapitalistyczne. Kolejnym etapem ma być państwo komunistyczne bez granic, ze wspóbią własnością. Koncepcja zakłada, że państwo jest organizacją przymusową, shiżącą władzy, w którym jedna klasa panuje nad drugą. Nierówny podział pracy doprowadził do podziahi społeczeństwa na klasy, państwo zaś miało dać bezpieczeństwo w tej walce klas. ale dało je jedynie klasie posiadającej.

4.    Integracyjne koncepcje pochodzenia państwa

Arystoteles - koncepcja naturalistyczna; ludzie, nie mogąc samodzielnie udironić się przed niebezpieczeństwami, zaczęli w sposób naturalny łączyć się w grupy, a ostatecznie w państwa, które jest jednym z etapów rozwoju człowieka, w którym może się realizować. Człowiek z natury stworzony jest do życia w grupie, bo nie jest samowystarczalny.

Patriarchalna - źródłem państwa jest rodzina, te łączą się w rody. plemiona, w końcu państwa plemienne, na czele których stał władca (jak ojciec w rodzinie). Teoria głoszona przez Roberta Filmera.

Umowy społecznej - głoszona w Oświeceniu - państwo powstało na skutek szczególnej umowy zawartej między członkami społeczeństwa lub między nimi a władcą:

-    T. Hobbes - T. Hobbes - okres przedpaństwowy był zły. ludzie wyniszczali się wzajemnie, więc stworzyli umowę społeczną, która dała początek państwu (umowa ludu z władcą);

Człowiek z natury jest zły. egoistyczny, dąży do własnych pragnień. Umowa społeczna była jakby podporządkowałem się suwerenowi (można ją jednak złamać, jeśli suweren nie zapewtua bezpieczeństwa). Państwo jest jak Lewiatan. który wszystko wchłania, ale daje też bezpieczeństwo. Homo homini lupus.

-    J. Locke - państwo i społeczeństwo powstało w wyniku porozumienia się jednostek, które poprzednio żyły w stanie natury. Okres przedpaństwowy był epoką wolności i dobrobytu.

-    J.J. Rousseau - w okresie przedpaństwowym istniały liczne nierówności społeczne - nierówny podział prac. klasowość. więc ludzi stworzyli państwo, w którym mogą bronić swych praw.

Społeczeństwo - czynnik pierwotny Państwo - czynnik wtórny

Psychologiczna - jej prekursorem był Platon, a kontynuował Leon Petrażycki - ludzie z natury muszą być czemuś lub komuś podporządkowani, mieć zakazy i nakazy, a państwo jest pewnym przeżyciem.

5.    Państwo etymologia pojęcia Ew olucja pojęcia:

a)    starożytność - polis ( misio państwo, gmina państwo ). - Grecja.. Civitas ( wspólnota ). Res Public a -Rzym

b)    średniowiecze - Civitas (np św Augustyn ). regnum, terra

c)    Pierwszy raz określenia państwo ( stało ) użył N. Machiavelli w Księciu 1532r. Było to pierwsze określenie całościowe. Wcześniejsze określenia odnosiły sie do formy rządów ( res publico ). wspólnoty ( ci\itas ), miasta państwa ( polis ) - określenie Machiavellego dość szybko się rozprzestrzeniło. ( estate, staad, esfat itp )

W dawnej Polsce słowo paiistwo oznaczało ziemstwo, lub kasztelanię. Na określenie państwa stosowano np : korona, królestwo lub rzeczpospolita ( A. Frycz Modrzewski)

G.Ew olucja idei genezy państwa w myśli politycznej

1. Myśl antyczna - koncepcja naturalistyczna - powstanie w sposób naturalny - Platon. Arystoteles, porównanie państwa do organizmu, w którym występują określone zadania.

Platon - o powstaniu państwa mogło przesądzić zarówno strach, jak i odwaga i dobro. Państwo jest idealną instytucją. Podkreśla isttuenie dobra wspólnego, uważa, że niewolnictwo temu me zaprzecza.

Arystoteles - jw.

2 Myśl średniowieczna - koncepcja teistyczna - przejęła po części doktrynę Starożytnego Wschodu -państwo i władza pochodzą od Boga.

Św. Augustyn - uważa, że choć państwo pochodzi od Boga. to jednocześnie jest 'biczem bożym’ - karą od Boga jest to. że władca nie zawsze jest dóbr)’, często jest tyranem. Z drugiej strony - człowiek z natury zły, musi być w pełiu podporządkowany władcy, by uzyskać zbawieiue.

Św. Tomasz z Akwinu - uzasadniał, że zasada władzy pochodzi od Boga. a ismiejące konkretne państwa są dziełem ludzi. Prowadzi to do wuiosku. że są państwa zarówno dobre i złe. Państwo daje pokój i jedność.

1.    XVI - XVII wiek - patriarchalna Roberta Filmera - jw.

2.    XVIII wiek - umowy społecznej - jw.

3.    XIX wiek - podboju i przemocy L. Gumplowicza-jw.

4.    XIX/XX wiek - psychologiczna L. Petrażyckiego - jw.

2