Image451

Działanie układu jest następujące. Sygnał „Start” powoduje wpisanie do licznika nastawy N oraz powoduje wyzwolenie drgań generatora. Po zliczeniu, nastawionej nastawnikami kodowymi, liczby impulsów (odmierzeniu czasu T = = N TJ generator jest blokowany, stan na wyjściu 1 zmienia się z 1 na 0, a na wyjściu 2 pojawia się impuls sygnalizujący koniec opóźnienia T. Jeśli T_w = 1 s, to opóźnienie może być nastawiane w zakresie od 1 s do 999 s. Zakres opóźnień można zwiększyć, zwiększając pojemność licznika. Dokładność opóźnienia czasowego wynika ze stałości drgań generatora.

W wielu zastosowaniach wystarczająco dokładnym przebiegiem taktującym jest przebieg formowany z napięcia przemiennego 220 V. Przykład rozwiązania układu z trzema niezależnymi opóźnieniami: T_u T₂₉ T_z (rys. 4.545a), taktowanego przebiegiem formowanym z przebiegu sieciowego, przedstawiono na rys. 4.545b. Układ składa się z następujących podzespołów: licznika, dekoderów, przełączników obrotowych, układów formujących, dzielników częstotliwości i układów wyjściowych.

Działanie układu jest następujące. Po wyzerowaniu układu przyciskiem „Zer” i podaniu impulsu „Start” następuje ustawienie przerzutników R-S w stan 1, odblokowanie bramki B, a w następstwie tego licznik zaczyna zliczać impulsy wejściowe o częstotliwości l/T (w rozpatrywanym przykładzie T = 1 s). Zmiana stanu z 1 na 0 na wyjściach Wy_X9 Wy₂ i Wy_z nastąpi odpowiednio po zliczeniu: N_u N₂₉ N₃ impulsów wejściowych. Zmiana stanu na Wy_z powoduje zablokowanie bramki B₉ natomiast pojawienie się stanu 0 na wyjściu dekodera N3 powoduje wyzerowanie licznika. Układ ma wadę ujawniającą się zwłaszcza przy realizacji małych opóźnień. Wadą tą jest błąd wynikający z niesynchronicznego pojawienia się impulsu „Start” w stosunku do przebiegu taktującego.

. 4.7.3.3. Rejestrowe okłady uzależnień czasowych

Do opisu rejestrowych układów uzależnień czasowych przyjęto następujące oznaczenia:

E    — wejście    układu,

Y    — wyjście    układu,

R    — jednokierunkowy    rejestr    przesuwający,

R_{    — wyjście    z /-tego stopnia    rejestru    R,

Takt —wejście rejestru R dla impulsów taktowych o okresie T,

G —generator wytwarzający falę prostokątną o okresie T, jeśli wejście St jest w stanie 1,

St — wejście dla sygnału „Start” generatora G.

Podstawowym funktorem służącym do budowy układów rejestrowych jest jednokierunkowy n-bitowy rejestr przesuwający (rys. 4.546), spełniający funkcję elementu opóźniającego informację wejściową. Zmiana stanu wyjścia R_t rejestru nastąpi po upływie czasu trwania i— 1 impulsów taktowych, o ile zmiana stanu wejścia E wystąpiła synchronicznie ze zboczem wyzwalającym przerzut-niki, z których zbudowany jest rejestr. Jeśli natomiast stan na wejściu E zmienia się asynchronicznie względem zbocza wyzwalającego, to czas oczeki-