• Krytyka (Cannon, 1929r.):
■ Różnym emocjom towarzyszy ten sam stan narządów wewnętrznych
■ Narządy wewnętrzne są zbyt mato wrażliwe, aby ich zmiany były zauważane i wykorzystywane jako sygnały emocji
■ Zmiany są zbyt wolne
Dwuczynnikowa teoria emocji, Schachter i Singer, 1962r.:
• Emocja jest określona przez:
• Uświadomienie pobudzenia fizjologicznego ■ Poznawczą ocenę, wyjaśnienie tego pobudzenia
• Eksperyment: badanych informowano, że mają testować nowy lek wpływający na ostrość widzenia. W grupie kontrolnej podawano placebo, w eksperymentalnych - adrenalinę, która przyspiesza bicie serca, zwiększa tempo oddechu, wywołuje drżenie mięśni, napływ krwi do twarzy. Były trzy grupy eksperymentalne: El - „adreno-poinformowani": będą uboczne efekty leku; E2 -„adreno-niepoinformowani"; E3- błędnie poinformowani, że odczują jako efekty uboczne testowanego leku swędzenie i bóle głowy. Grupy E2 i E3 nie mają wyjaśnienia swego stanu pobudzenia
• Hipoteza: jeżeli jednostka nie ma wyjaśnienia swego pobudzenia będzie szukać go w aktualnym otoczeniu
• Aby to sprawdzić zastosowano manipulację eksperymentalną: spotkanie z nieznajomym, również czekającym na badanie: 1) nieznajomy euforyczny rozbawiony lub 2) zdenerwowany gniewny. Spodziewano się, że w grupach E2 i E3 badani będą szczególnie podatni na wpływy otoczenia, będą „zarażać się" emocjami innych
Błędne wyjaśnienia przyczyn swego pobudzenia:
• Wyniki badania Schachtera i Singera: badani, którzy byli pobudzeni, ale nie rozumieli przyczyn swego stanu emocji, wpadali albo w gniew (gdy spotykali nieznajomego zdenerwowanego), albo w euforię (gdy spotykali nieznajomego radosnego); przeżywali „fałszywe emocje" - bo szukając poznawczych przesłanek swego pobudzenia - znaleźli je w otoczeniu
• Ograniczenia efektu:
■ Przy bardzo silnym pobudzeniu negatywnym wskazówki sytuacyjne, sugerujące wesołość mogą nie działać
■ Poznawcza wskazówka (etykietka emocji) musi pojawiać się szybko, zanim jednostka samodzielnie zinterpretuje (innymi czynnikami) swoje pobudzenia