28369

Na powierzchni wszystkich komórek naskórka zwanych inaczej keratynocytami znajdują się antygeny powierzchniowe jak i receptory dla wielu cytokin , co związane jest z ich udziałem w układzie immunologicznym skóry.(SALT-skin associated lymphoid tissue)

Oprócz opisanych rodzajów komórek naskórka, układających się w liczne pokłady, znajdują się w nich elementy o odmiennej budowie i funkcji, takie jak komórki Langerhansa i inne komórki dendrytyczne, melanocyty czy komórki Merkla.

Komórki Langerhansa

Są to komórki występujące we wszystkich warstwach naskórka, ale szczególnie dobrze widoczne w warstwie kolczystej. Znajdują się one również w obrębie górnych pokładów skóry właściwej, w okolicy drobnych naczyń krwionośnych.

Są to komórki kształtu nieregularnego, z wyraźnym jądrem komórkowym i jasną cytoplazmą. Cechą charakterystyczną komórek Langerhansa jest obecność w cytoplazmie tzw. ciałek Birbecka. Są toorganella o kształcie przypominającym rakietę tenisową, których funkcja jest nieznana. Rola komórek Langerhansa polega na rozpoznawaniu antygenu a także na prezentowaniu go komórkom immunologicznie kompetentnym.

Komórki barwnikowe(melanocyty)

Są to komórki odpowiedzialne za produkcję pigmentu - melaniny, który to barwnik odpowiada za zabarwienie skóry. Melanina jest wytwarzana w melanocytach z tyrozyny, następnie gromadzona w wyspecjalizowanych, cyłindrycznyh organellach tzw. melanosomach.

Melanocyty są komórkami kształtu nieregularnego, z jasną cytoplazmą i wyraźnie zaznaczonym jądrem komórkowym. Są one obecne w warstwie podstawnej naskórka, jak i w górnych partiach skóry właściwej. Szczególnie dużą ich liczbę spotykamy w miejscach skóry wystawionych na działanie promieni U V. Nie obserwuje się wyraźnej różnicy w liczbie komórek barwnikowych u ludzi różnych ras. Odmienne zabarwienie skóry wiąże się raczej z inną liczbą melanosomów, a więc z różną aktywnością metaboliczną melanocytów. Liczba melanocytów występujących w jednostce skóry jest podobna u różnych ras ludzkich i wynosi około 1200 komórek /mm³.Wytwarzanie melaniny podlega kontroli przez niektóre hormony; MSH powoduje intensywniejsze zabarwienie skóiy, podczas gdy glikokortykoidy hamują syntezę melaniny.

Komórki Merkla

Komórki Merkla są to wewnątrznabłonkowe receptory dotyku, kształtu owalnego lub kulistego, z jasną cytoplazmą i słabo barwiącym się jądrem komórkowym. W cytoplazmie tych komórek obserwuje się liczne pęcherzyki zawierające bliżej nieokreślone substancje neuroendokrynne. Liczba komórek Merkla zmniejsza się z wiekiem, stąd najłatwiej je zaobserwować w skórze osobników młodych.

Skóra właściwa

Skóra właściwa (derma) jest jej częścią łącznotkankową i składa się z dwóch warstw:

•    Warstwy brodawkowatej

•    Warstwy siateczkowatej

Warstwa brodawko wat a jest zbudowana z tkanki łącznej włóknistej. Wytwarza ona liczne brodawki skóry, uwypuklające się w kierunku naskórka. W tkane łącznej warstwy brodawkowatej spotykamy wszystkie rodzaje komórek tkanki łącznej a także komórki barwnikowe i komórki Langerhansa. Skóra właściwa zawiera bardzo liczne włókna kolagenowe, elastyczne, których ilość wyraźnie maleje z wiekiem. Oprócz tych element ów warstwa brodawkowata zawiera komórki mięśniowe gładkie, zarówno samodzielne jak i napinające włos, oraz pojedyncze włókna mięśniowe poprzecznie prążkowane.

Warstwa siateczkowata skóry właściwej