28459

narodzi do śmierci, popizez fazę dzieciństwa, młodości, dojrzałości do obumierania. Każda kultura podlegała tej prawidłowości cyklu przyrodniczego a fazę przejrzałą (nieczytelne) kultury określał Spengler nazwą cywilizacji. Czyli w każdej kulturze daje się u Spengler wyodrębnić dwa momenty, kulturę wąsko rozumianą i cywilizację Opisuje tu więc pewną prawidłowość rozwojową, a zatem Spenglerowska filozofia dziejów wprzęgnięta była w filozofię kultury i odwrotnie. Ale z drugiej strony poglądy Spengler wyraźnie nacechowane były w'artościująco i z tego względu wzbudzały a w niektórych przypadkach nawet legły u podstaw wielu, nie tylko filozoficznych XX-to wiecznych arty kulacji katastrofistów. Uważał Spengler, że zgodnie z przyrodniczymi prawami kultura zachodnioeuropejska przechodzi fazę schyłkową, fazę cywilizacji Tę zaś przejęło bardzo wielu międzywojennych autorów Spengler dzieje przecież nie tylko opisywał, ale także wyjaśniał, tj próbował określić prawidłowości rządzące kulturami utożsamianymi tutaj z dziejami. Owe prawidłowości uważał za identyczne z tymi, które rządzą rzeczywistością przyrodniczą. Jeśli dla Hegla dzieje realizują się w określonym celu, to dla Spengler, którego historiozoficzna koncepcja wy dawała się krojona na heglowską miarę, dziejami rządzi ślepy mechanizm przyrody I tutaj znajdował Spengler ostateczną podstawę tłumaczącą strukturalne i dynamiczne odmienności kultur. Poprzez swój naturalizm realizował zadanie ekst (nieczytelne).

Spengler utrzymywał, że wyjaśnienie, które dokonuje dzięki takiej perspektywie naturalistycznej pozwala pokazać prawidłowości rządzące całym światem, ale te prawidłowości ujęte zostały kosztem redukcji tego, co dla świata kultury i człowieka najistotniejsze. Kontekst tego jest taki, że owe elementy wyjaśniania uwikłane były w różnorodne funkcje aksjononnatywne i właściwie to one dominowały. Mimo zainteresowania dziejami przez historiozofów Spengler nie byl uszanowany, nie zbliżył się do nich w zainteresowaniach przede wszystkim dlatego, że nie spełniał wymagań które historiozofia dziejów zaczęła sobie stawiać w XX wieku. Dla teoretycznej myśli o kulturze Spengler jest przeglądany częściej , ale najwięcej mówi się o nim tam, gdzie uwaga skupiana jest na koncepcjach tzw. kryzysu kultury.

(nieczytelne) miało spełnić u Spenglera dw^ra zadania:

1). wskazać, że właśnie dlatego iż określona koncepcja nazywa się mianem filozofii kultury na badaniu dziejów myśli o kulturze spoczywa obowiązek uściślenia czy to co nazywa się kulturą w istocie jest kulturą Oczywiście kultur ą w naszym rozumieniu.