31615

jonowe. Przy wysiłkach o inwidualnej max mocy zmęczenia jest na ogół większe niż u osób wytrenowanycli, ponieważ są oni zdolni do wykonania większej pracy i cliai akteryznją się większą tolerancją wysiłkową. Wielkość zmian zmęczeniowych w mięśniach zależy od:

-    intensywności czasu trwania wysiłku stopnia wytrenowania

-    zmiany w środowisku wewnętrznym mięśiu

B. Zmęczenie ośrodkowe obejmuje przede wszystkim zmiany w ośrodkowym układzie nenvowym. Jest to zjawisko bardzo dobre w sensie biologicznym. Obrom on człowieka przed maksymalnym wyczerpaniem biologicznym, fizjologicznym i biochemicznym.

W zmęczeniu ośrodkowym możemy wyróżnić:

-    procesy czynnie ograniczające zdolność kontynuowania wysiłku lub zwiększania jego intensywności, zabezpieczające organizm przed nadmiernym obciążeniem (mechanizm czynnej ochrony). Przez ingerencję impulsów' docierających podczas pracy do OUN powstaje odczucie ciężkości pracy, co podczas przekroczenia pewnego poziomu - zmniejsza motywację do kontynuowania wysiłku lub zwiększenia jego intensywności.

-    zmmejszenie sprawności niektórych funkcji OUN w następstwie zmian poziomu aktywacji tego układu.

Na początku wysiłku fizycznego i umysł owego poziom aktywacji OUN na ogół wzrasta. W miar ę zwiększenia intensywności lub czasu jego trwania poziom aktywności układu przebacza optimum, wówczas dochodzi do upośledzenia wielu czynności - zaburzenia kontroli mchów, zakłóceniu ulegają stosunki czasowe pomiędzy elementami ruchu, upośledzenia precyzji różnych bodźców, niezdolność koncentracji mvagi, kojarzenia, zakłóceniu ulega regulacja czynności wegetatywnych. Ważną rolę w determinowaniu sprawności wielu funkcji odgrywa kształtowanie poziomu aktywacji przez pobudzające i liamujące impulsy wysyłane przez układ siatkowaty.

-    rozlegle upośledzenie fimkcji OUN w wynibi zaburzeń homeostazy. Ciężkie i długotrwale wysiłki, zwłaszcza wykonywane w niesprzyjających warunkach mogą powodować zaburzenia homeostazy, takie jak kwasica (zaburzenia równowagi kwasowo - zasadowej), liippglikemia, zwiększenie osmolamości płynów ustrojowych. Zmiany te powodują upośledzenie fimkcji OUN, obejmujące uczucie osłabienia, nudności, zblednięcia powiek, drgawki a nawet utratę przytomności.

Elementami odczucia ciężkości wysiłku są:

-    ból mięśni powstający w wynibi drażnienia zakończeń nerwów czuciowych, pełniących funkcję receptorów^r bólowych w mięśniach

*w procesach beztlenowych - ból nasila się w warunkach niedotlenienia mięśiu *w wysiłkach dynamicznych - ból wynika ze zwiększenia stężenia jonów wodorowych w otoczeniu pracujących mięśni, związany z wytwarzaniem w nich mleczanu.

*w^r wysiłkach długotrwałych (umiarkowanych lub o niewielkiej intensywności) - ból występuje bedy wyczerpują się zasoby glikogenu mięśniowego

-    odczucie duszności - nasilające się w warunkach liiperwentylacji

-    dyskomfort, związany z podwyższeniem się temp ciała

-    wysycłianie błony śluzowej jamy ustnej

-    tętnienie tętnic skroniowych