31880

• w epoce feudalnej występowały tylko cztery przestępstwa publiczne - reszta była

przestępstwami prywatnymi - dzisiaj jest na odwrót - tylko kilka przestępstw jest prywatnych, a właściwie ęuasiprywatnych, reszta to przestępstwa publiczne w epoce wczesnofeudalnej i prawie średniowiecznym:

1)    początkowo sprawiedliwości dochodzono głównie przez samopomoc (jednostka była broniona przez swój ród i dokonywano krwawych wendett)

2)    dominowała zasada prywatnoprawna - bezprawiem karnym było naruszenie praw prywatnych pokrzywdzonego lub w przypadku zabójstwa rodu zabitego, które wywoływało odwet w postaci krwawej zemsty (z czasem zastąpionego odszkodowaniem pieniężnym

-♦ sankcje za naruszenie porządku prawnego miały więc charakter kar prywatnych

3)    nie odróżniano przy tym bezprawia karnego od cywilnego - za przestępstwo uchodził kaźy czyn będący działaniem kryminalnym, jak i naruszeniem prawa cywilnego (niezapłacenie długu)

4)    ograniczenie krwawej zemsty doprowadziło do rozwoju w średniowieczu systemu kar kompozycyjnych (composibo - ugoda)

-* odgrywały one kluczową rolę przy przestępstwach prywatnych - karę na życiu lub ciele można było zamienić na karę pieniężną (miały zatem charakter subsydiarny - gdy ktoś nie był w stanie zapłaty wergeldu - kary za zabójstwo sprawca ponosił karę na życiu lub ciele)

5)    w przypadku najcięższych kar istniały jednak - kary publiczne bez możliwości wykupienia się (za zabójstwo Childebert II - władca Franków w 596 groził karą śmierci)

6)    wysokość kary kompozycyjnej była zróżnicowana w zależności m.in. od pozycji społecznej, sprawowanego urzędu, wieku, płci poszkodowanej osoby oraz okoliczności popełnienia przestępstwa

7)    kara kompozycyjna składała się z dwóch elementów - okupu na rzecz pokrzywdzonego/jego rodu oraz opłatę na rzecz władcy za naruszenie porządku publicznego

8)    tendencja będzie zmierzała do dominacji p. I k. o charakterze publicznym - czytaj dalej