• jest uniwersalne - dotyczy wszystkich aspektów wszystkich dziedzin życia regulowanych także innymi gałęziami prawa; przestępstwa bardzo często przecinają się innymi gałęziami prawa (np. przestępstwa pracownicze, obowiązek alimentacji - to nie w prawie karnym wyznaczone są normy powinnościowc, ono wyznacza tylko odpowiedzialność kanią)
• humanitaryzm - art 3, zasady humanitaryzmu muszą być przestrzegane zwłaszcza takie, które dotyczą godności ludzkiej; można go wyinterpretować z Konstytucji, z prawa międzynarodowego, jednak prawodawca zdecydował się go powtórzyć
• subsydiaroe prawo kanie jest prawem ostatniego środka (ultima ratio), dopiero gdy inne środki innych gałęzi prawa okażą się nieskuteczne
• norma sankcjonowa - wskazuje zachowanie
• norma sankcjonująca - określa rodzaj sankcji i jej wymiar w przypadku naruszenia normy sankcjonujące; określa reakcję
• materialne
• procesowe
• penitencjarne - zbiór norm regulujących wyłącznie kary pozbawienia wolności)
• skarbowe kryterium wyodrębnienia: przestępstwa na szkodę Skarbu Państwa, np. podatkowe, celne, dewizowe, akcyzowa - te wszystkie przepisy odnoszą się do różnych gałęzi prawa kaniego (potwierdzenie cechy uniwersalności prawa karnego) - wyodrębnienie przedmiotowe (osoba poszkodowana, czyli Skarb Państwa)
• prawo kamę wojskowe - wyodrębnienie podmiotowe (sprawca, czyli wojskowy), czyn musi być popełniony w związku z pełnieniem służby wojskowej
• kodeks kamy nie zajmuje się takimi osobami, robi to ustawa z 26.10.1982, które reguluje status nieletniego, nie ma charakteru prawnokarnego
• przewiduje inne sankcje bardziej o charakterze administracyjnoprawnym, np. środki poprawcze, wychowawcze lub lecznicze
• nieletni nie popełnia przestępstw, ponieważ przestępstwo wiąże się z możliwością pociągnięcia kogoś do odpowiedzialności karnej, nieletni popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary - taka odpowiedzialność nie jest odpowiedzialnością kamą, co przejawia się w reakcji, a więc sankcji (charakter administracyjnoprawny. np. sąd rodzinny wymierza dane środki)