32018

art. 8 - konstytucja jest najwyższym prawem RP,

przesądza o zakresie regulacji i wymogu zgodności z aktami niższego rzędu, czynniki przesądzające o pozycji konstytucji:

a)    przedmiot normowania ma charakter pierwotny i nieograniczony,

b)    inne akty prawne muszą być zgodne z konstytucją,

c)    inne akty prawne muszą być spójne z konstytucją (ocena spójności - muszą służyć realizacji celów konstytucji

konstytucja a inne zespoły norm:

*    konstytucja a prawo naturalne (walor przed- i ponadpaństwowego)

*    konstytucja a prawo międzynarodowe (wymóg niesprzeczności * wymóg spójności)

*    konwencja wiedeńska - nie można się usprawiedliwiać przez wzgląd na konstytucję i swoje prawo wewnętrzne

*    niezgodność z prawem UE:

1.    albo próbować zmienić prawo UE,

2.    albo zmienić swoje prawo,

3.    albo wystąpić z UE

*    prawo naturalne - do życia, wolności, równości; DZIŚ: system norm hipotetycznych, z którymi suweren powinien się liczyć

*    koncepcja prawa naturalnego o zmiennej treści (ewolucja) - ustawodawca nie jest nieograniczony, mimo że jest suwerenem

Rozróżnienie

mała konstytucja:* w czasie transformacji ustrojowej,* ustawa konstytucyjna obejmuje tylko niektóre materie konstytucyjnenp. mała konstytucja z 1992 - struktury aparatu państwowego

minimum konstytucyjne:zestaw materii, które muszą zostać unormowane w danym akcie, aby można go nazwać konstytucją:* określenie suwerena,* ustanowienie systemu organów państwa* określenie trybu zmiany konstytyucji,* dziś też: prawa i wolności jednostki

Wykres 1.

OBOWIĄZYWANIE KONSTYTUCJI Ma moc powszechnie obowiązującą.

Obowiązek przestrzegania konstytucji - powstrzymywanie się od działań sprzecznych z konstytucją, działanie służące jej realizacji przez podmioty zobowiązane,

Specyfika obowiązywania konstytucji:

I    Struktura i charakter prawny konstytucji:

o Wysoki stopień ogólności, lecz zróżnicowany,

o Zasady konstytucyjne - podstawowa wskazówka dla określenia aksjologii konstytucji,

o Preambuła konstytucji - raczej nie ma charakteru normatywnego, lecz jest wskazówką przy interpretacji przepisów;

II    Szczególne zasady i formy stosowania konstytucji:

o Stosowanie konstytucji - rozstrzygnięcie sprawy indywidualnej i konkretnej na podstawie normy konstytucyjnej - z punktu widzenia jednostki chodzi najczęściej o stosowanie norm konstytucyjnych przez sąd - w innych przypadkach chodzi o współstosowanie norm konstytucyjnych i ustawowych

o 3 formy sądowego stosowania konstytucji (samoistna, współstanowienie, stwierdzenie konfliktu między przepisami konstytucji a postanowieniami innych aktów prawnych)