Natomiast drugi poziom przedstawia zakres o znaczeniu ustrojowym - Prezydent najwyższy przedstawiciel RP, który czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, jest gwarantem ciągłości władzy państwowej, strzeże suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodległości jego terytorium, zgodnie z art. 126 ust. 1 Konstytucji RP.
A jeśli przyjrzymy się osobie Prezydenta w świetle innych krajów to można stwierdzić, że w państwach demokratycznych pozycja Prezydenta jest zróżnicowana. W systemie prezydenckim prezydent jest głową państwa, szefem rządu, najwyższym zwierzchnikiem sil zbrojnych i przywódcą swojej partii, np. USA. Jeśli chodzi natomiast o system parlamentarno - gabinetowy jest tylko głową państwa, szefem rządu jest premier, a dowództwo wojskowe należy do Ministra Obrony Narodowej i sztabu generalnego, np. Austria, Włochy, Irlandia....
Zatem jak przedstawia się pozycja Prezydenta na tle państwa polskiego? Jakie są jego kompetencje, zadania, a przede wszystkim jak przedstawia się jego pozycja ustrojowa?
W części tej, chciałabym bliżej zapoznać się z kompetencjami Prezydenta RP.
Wcześniej wspomniałam, że Prezydent RP jest reprezentantem państwa w stosunkach zewnętrznych i w związku z tym do jego kompetencji należy:
ratyfikowanie i wypowiadanie umów międzynarodowych;
mianowanie i odwoływanie pełnomocnych przedstawicieli Polski w innych państwach czy organizacjach międzynarodowych, np. ambasadorów; przyjmowanie tzw.. listów uwierzytelniających i odwołujących akredytowanych przy nim przedstawicieli dyplomatycznych innych państw i organizacji
międzynarodowych;
współdziałanie w zakresie polityki zagranicznej z Prezesem Rady Ministrów i właściwym ministrem danego resortu m.in. ministrem spraw zagranicznych; Analizując poszczególne kwestie związane z kompetencjami Prezydenta RP, nie może zabraknąć spraw dotyczących postępowania legislacyjnego.
Prezydent może wydawać rozporządzenia i zarządzenia, zgodnie z ustalonymi w Konstytucji zasadami. Jeśli chodzi o rozporządzenia może je wydawać tylko na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie w celu jej wykonania. Zarządzenia, które w odróżnieniu od rozporządzeń, nie mogą stanowić podstawy do wydawania decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów. Prezydent może wydawać tylko na podstawie ustaw. Realizacja powyższych uprawnień jest stosunkowo słaba, gdyż zależy od woli Sejmu, który formułuje odpowiednie upoważnienie w uchwalonej ustawie.
Z kolei zarządzenia Prezydenta, tak jak zarządzenia każdego innego organu upoważnionego do wydawania, nie mogą stanowić podstawy regulacji praw i obowiązków obywateli.
Jeśli chodzi o uprawnienia Prezydenta posiada w zakresie procedury legislacyjnej, w postaci prawa dopisywania oraz prawa odmowy podpisywania uchwalonych przez Parlament ustaw. Przed podpisaniem Prezydent może także zwrócić się do trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją.
Akty prawne, jak się okazuje, bez kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów nie posiadają swej ważności. Należą do nich m.in.:
zarządzania wyborów do Sejmu i Senatu, referendum ogólnokrajowego; podpisywania albo odmowy podpisania ustawy;
- występowanie z wnioskiem do trybunału Konstytucyjnego, np. o stwierdzeniu zgodności ustawy z konstytucją;
powoływania sędziów, członków Rady Polityki Pieniężnej, Rady Bezpieczeństwa Narodowego, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
2