Teoria i praktyku analizy finansowej u-- przedsiębiorstwie
Natomiast przyjmując za podstawę zakresy przedmiotowy i czasowy wyróżnić można: analizę operatywną, problemową i roczną. Analiza operatywna służy do bieżącego zarządzania przedsiębiorstwem. Przedmiotem analizy problemowej kosztów mogą być: analiza kosztów wytwarzania nowych wyrobów lub wybranych produktów, ocena efektywności ekonomicznej przedsięwzięć organizacyjno-technicznych itp.
Roczna analiza kosztów ma bardzo szeroki zakres i powinna obejmować analizę:
- kosztów w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym,
- kosztów bezpośrednich,
- kosztów pośrednich (wydziałowych i ogólnego zarządu),
- poziomu kosztów (obniżki kosztów),
- kosztów jednostkowych,
- wybranych grup kosztów oraz ważniejszych przedsięwzięć organizacyjnych, technicznych i gospodarczych.
Przyjmując za podstawę podmiot przeprowadzający analizę, wyodrębnia się analizę wewnętrzną i analizę zewnętrzną. Pierwsza ma znacznie szerszy zakres, może być realizowana w każdym momencie w zależności od występujących potrzeb zarządzania i ma zawsze charakter analizy przyczynowej. Przy jej przeprowadzaniu analityk korzysta nie tylko z danych sprawozdawczych, ale też z danych zawartych w rachunku kosztów, ewidencji statystycznej i ewidencji operatywnej. W analizach zewnętrznych dostępne są jedynie dane publikowane okresowo, zawarte w sprawozdawczości finansowej (rachunek zysków i strat, informacja dodatkowa).
Nie należy zapominać, że analiza kosztów powinna służyć celom praktycznym. Dlatego też nie może zawsze obejmować wszystkich zagadnień, stanowiących typowy przedmiot analizy kosztów. Należy ją natomiast - zależnie od aktualnej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa i wynikających stąd potrzeb - koncentrować na zagadnieniach szczególnie ważnych dla oceny wyników działalności gospodarczej i możliwości dalszego rozwoju przedsiębiorstwa zgodnie z przyjętą strategią.
Różnorodne potrzeby w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem oraz znaczenie kosztów i ich złożony charakter powodują, że są one klasyfikowane z różnych punktów widzenia. Tym samym zakres analizy kosztów i metody stosowane w tej ocenie mogą być również zróżnicowane.
212