Teoria i praktyka analizy finansowi »' przedsiębiorstwie_
wartością środkową. Średnia arytmetyczna jest bardzo często stosowana w analizach finansowych, chociaż przez swój syntetyczny charakter nie zawsze oddaje cechy zbiorowości. Pozytywnie należy również ocenić możliwość wykorzystania średniej geometrycznej. Najmniej użyteczną, ale też najprostszą jest natomiast dominanta.
Od momentu, gdy przedmiotem analizy finansowej jest nic tylko analiza rentowności ale i ryzyka, coraz większym zainteresowaniem cieszą się miary zmienności, począwszy od najprostszych, jak rozstęp po nieco bardziej złożone - takie jak wariancja, odchylenie standardowe czy też współczynnik zmienności.
Rozstępem nazywa się różnicę między największą i najmniejszą wielkością w badanym zbiorze wyników. Jeżeli więc najmniejszy kurs akcji A równał się 22 zł, a największy 41 zl, natomiast akcji B odpowiednio 25 i 48 zł, to większą zmiennością cechują się kursy akcji B. Rozstęp w tym wypadku równa się 48 - 25 = 23, podczas gdy dla kursu akcji A 41 -22= 19.
Bardziej użytecznymi miarami zmienności niż rozstęp są wariancja i odchylenie standardowe. Ich wartość przejawia się w tym, że podobnie jak średnia uwzględniają wszystkie informacje zawarte w zbiorze. Przy czym wariancja jest to przeciętne kwadratowe odchylenie poszczególnych wyników od ich średniej, a odchylenie standardowe to pierwiastek kwadratowy z wariancji, co wyrażają wzory:2*
Wariancja - s2
1=1_
n
i=l
Odchylenie standardowe- .v
Na przestrzeni 10 kolejnych dni kurs akcji wynosił:
Dzień |
Kurs akcj i A (.v) |
b-sj |
1 |
24 |
53,29 |
2 |
22 |
86,49 |
■' Przy obliczaniu wariancji i odchylenia standardowego w próbie w mianownik równa sit; n-1. Takie ujęcie spowodowane jest tym. że pr/.y n możliwych wynikach i znajomości ich średniej, ta działa jako swego rodzaju ograniczenie, pozostawiając w-1 stopni swobody. Por. ibidem s. 212.
40