Teoria i praktyka analizy finansów} w przedsiębiorstwie
meną kierowników liniowych z finansami będącymi specjalnością menedżera finansowego, jakie ma miejsce w zarządzaniu wartością, wymaga całościowego rozumienia przedsiębiorstwa i ludzi interesu, którzy zrealizują tę koncepcję.
Znaczne różnice w przedmiocie, zakresie i celach występują pomiędzy analizą zewnętrzną a analizą wewnętrzną. Analizy zewnętrzne są oparte wyłącznic na publikowanych sprawozdaniach finansowych (głównie na bilansie i rachunku zysków i strat). Występujący tu zakres informacyjny jest więc ograniczony do wymienionych dokumentów i tym samym nie pozwala na ocenę niektórych zagadnień w ujęciu przyczynowo-skutkowym. W analizach zewnętrznych operuje się standardowymi wskaźnikami finansowymi, a główne ich cele koncentrowane są na ocenie:
- efektywności gospodarowania rentowności,
- płynności finansowej,
- pewności finansowej (położenia finansowego) firmy.
Podobne poglądy na przedmiot, zakres i cele analizy finansowej wyrażają ekonomiści zagraniczni, chociaż przedstawiają tę problematykę w różny sposób, akcentując nie zawsze jednakowe cele główne, np. według L. Perridona i M. Steinera zakres i podstawowe cele analizy finansowej obejmują:10
- inwestycje (struktura majątku, obrót środków, polityka inwestycyjna i umorzeniowa),
finansowanie (zmiany) kapitału, pochodzenie kapitału, strukturę pasywów, terminowość spłaty zobowiązań, bezpieczeństwo finansowe),
- płynność środków (zdolność płatnicza, upłynnianie majątku, pokrycie majątku kapitałem),
- zysk (ocena wielkości absolutnych i relatywnych - analiza rentowności).
Całkowicie odmienny charakter mają analizy wewnętrzne prowadzone przez samo przedsiębiorstwo. Opierają się one nie tylko na przedstawionej sprawozdawczości finansowej, ale również na wskaźnikach niefinansowych pochodzących z ewidencji księgowej, statystyki zakładowej i planowania. Ponieważ analiza wewnętrzna spełnia ważną rolę
t<J Por. L. Perridon. M. Slcinor. Finanzwirischaft der Unternehmung, Vahle», Munchcn 1988, s. 327.
20