Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie
• gotówkowa wartość dodana jako miara wartości przedsiębiorstwa,
• możliwość wykorzystania innych mierników w sterowaniu wartością przedsiębiorstwa.
10.1. Mankamenty tradycyjnych wskaźników przy pomiarze wartości przedsiębiorstwa
Jak już stwierdzono, w nowoczesnej teorii przedsiębiorstwa przyjmuje się za cel wzrost wartości zaangażowanego kapitału. W tej sytuacji powstaje kwestia adekwatności dotychczas stosowanych w teorii i praktyce mierników dla oceny i wyboru alternatywnych strategii z punktu widzenia tak wyznaczonego celu. Do tej pory powszechnie publikowane i oceniane są takie mierniki , jak: zysk netto przypadający na jedną akcję, wskaźnik rentowności zaangażowanego kapitału czy też wskaźnik rentowności kapitału własnego. Podstawą dla obliczenia tych wskaźników jest księgowa wielkość zysku. Czy wielkość ta może wyrażać adekwatnie ekonomiczną wartość inwestycji? Istnieje wiele powodów, dla których zysk nie jest właściwą miarą.174 A. Rappaport określił je następująco:175
- możliwość wykorzystania alternatywnych metod rachunkowości, wpływających w poważnym stopniu na wielkość wyniku finansowego,
- nieuwzględnienie ryzyka,
- pomijanie nakładów inwestycyjnych,
- nieuwzględnienie polityki dywidendowej,
- ignorowanie wartości pieniądza w' czasie.
Zysk obliczany jest w wyniku różnych, akceptowanych zasad wyceny aktywów i pasywów bilansu. Tradycyjnie wymienianymi elementami różnicującymi jego wielkość są zasady wyceny zapasów bądź też metody amortyzacji rzeczowego majątku trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych. Znowelizowana ustawa o rachunkowości przewiduje w wypadku niemożności określenia rzeczywistych, indywidualnych cen nabycia, zakupu lub kosztu wytworzenia składników pozostających w zapasie, w drodze szczegółowej identyfikacji trzy sposoby
17J A. Rappaport, Sharoholder Value. Wertsteige.rung ais Massslab fur die Unternehmensjuhrung, Schaffer-Poeschel, Stuttgart 1995, s. 19-50, G.B. Stewart, The Questfor Value, New York 1990, s. 22-56, R. Btihner, Das Management-Wert-Konzept..., op.cit, s. 13-35.
17:1 A. Rappaport, op.cit., s. 20.
374