32191

2. PRACA Z TEKSTEM — PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ METODYCZNYCH

Dokonując refleksyjnej analizy opracowań metodycznych dotyczących pracy z tekstem i zestawiając jej wyniki ze swoimi doświadczeniami zawodowymi, proponujemy pewien ogólny model postępowania metodycznego przy opracowywaniu różnych rodzajów tekstów.

Określenie „model” nie oznacza, że tok postępowania dydaktycznego zamykamy w ścisłe ramy jakiegoś powielanego schematu. Wprost przeciwnie, unikamy schematów. Forma przygotowania do odbioru tekstu, sposób prezentacji tekstu, analiza i możliwości integrowania jej produktu z różnymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej są zdeterminowane treścią i formą tekstu, możliwościami intelektualnymi i emocjonalnymi uczniów klasy pierwszej oraz celem, jaki stawia sobie nauczyciel. Powyższej zasadzie dajemy wyraz w prezentowanych propozycjach rozwiązań metodycznych.

Jednak w ogólnym zarysie praca nad tekstem w myśl owego modelu postępowania przebiegać powinna w czterech etapach i odbywać się w cyklu strukniralnie powiązanych ze sobą jednostek lekcyjnych.

Pierwszy, etap to przygotowanie do czytania lub słuchania tekstu.

Drugi etap stanowić będzie ukierunkowane czytanie — odbiór tekstu.

Trzeci etap to analityczno-syntetyczne opracowywanie tekstu.

Ostatni, czwarty etap to wykorzystanie treści omawianych utworów do różnorodnej działalności dydaktyczno-wychowawczej uczniów.

Przygotowanie do czytania odbioru tekstu w klasie pierwszej powinno być szczególnie staranne. Na ogół obejmuje ono asjgkt merytoryczny, słownikowy i emocjonalny. Przy czvm pamiętać należy o zachowaniu pęwnęgo umiani j niepotrzebnie me pneaągąć w ęzą§je tej £ł£ŚóM£ji- PrzygotQwąnję tQ nję powinno wyczerpywać treści tekstu, lecz skupić uwagę dziecka, zaintrygować, pobudzić ośrodki skojarzeniowe, przygotować emocjonalnie i wywołać odpowiedni nastrój do odbioni tekstu.¹ _ Są jednak utwory, które nie wymagają przygotowania poza nastawieniem psychicznym.

137

1

J. Rytlowa: Czytanie w- szkole. Warszawa 19S8, s. 82.