28574

niedokończonych wir i (stąd w wiciu gotyckich kościołach wieże mają różną wysokość) i wystroju elewacji Dzieła kończono czasem po latach, w innej epoce i w innym stylu.

Gotyk podkreśla wertykalizm hudwiku i cechuje się szkieletową budową. Zastosowanie łuków przyporowych, ostrych luków w elementach konstrukcyjnych i sklepień krzyżowo-iebrowych pozwoliło na prawic całkowite wyeliminowanie ściany, zastąpionej przez okna wypełnione witrażami.

Masywne filary stosowane w romanizmie zmieniły się w gotyku w pęki służek, których przedłużeniami stały się żebra sklepienne.

Część obciążeń przenoszonych przez żebra sklepienne przerzucono powyżej dachów na dobudowane z zewnątrz wieże sił zwieńczone ostro zakończonymi sterczynami/pi nakłam i/fialami.

W budowlach halowych siły te przejmowały skarpy. Podparcie sklepień na żebrach pozwoliło na wprowadzenie sklepień żebrowych przekrywających pola o dowolnym kształcie. Udoskonalenie techniki pozwoliło na bardziej racjonalne wykorzystanie przekrojów żeber.

#

W

a) krzyżowo-żebrowe, b) gwiaździste, c) kryształowe, d) sieciowe

Konsole

Całości wrażenia dopełniała dekoracja rzeźbiarska, pokrywająca kapitele kolumn i służek, zworniki (klucze) w miejscu przecięcia się żeber, konsole podpierające służki, a także fasady zewmętrzne, w szczególności koncentrująca się na portalach zwieńczonych trójkątną wimpergą i w galerii królewskiej.

Krzywizny zdobią czołganki (żabki)

, szczyty wieńczą kwiatony, w portalach miejsce półkolumn często zajmują rzeźby królów i proroków (tzw. portal królewski).

Wśród ornamentów rzeźbiarskich pojawiają się motywy roślinne i zwierzęce. Artyści chętnie sięgają do rodzimych wzorów, wykorzystując powszechnie znane kształty np. winorośli, bluszczu, liści koniczyny, dębu czy najzwyklejszych polnych kwiatów. Motywy roślinne przeplatają się z wizerunkami ptaków i innych zwierząt. Nie obce są fantazyjne stwory w postawie wyprostowanej, albo skulone (maszkarony), niekiedy pełniące rolę rzygaczy.