32609

dyfuzorów, w przedwprądzie. Bateria dyfuzorów składa się z 8 - 16 dyfuzorów z ogrzewaczami (kaloryzatorami). W systemie ługowania bateryjnego ługowany materiał pozostaje cały czas w tym samym dyfuzorze, natomiast odpowiednio przełącza się przewody. Świeżą krajankę traktuje się roztworem, który dokonywał już ekstrakcji (ługowania) w poprzednim dyfuzorze. Dzięki temu ilość uzyskanego soku nie jest zbyt duża, a wydobycie cukru jest zadowalające. W dyfuzorach cukrowniczych krajankę wprowadza się od góry, dolną klapą zaś usuwa się wyługowaną krajankę jako wysłodki buraczane. Ciecz ługująca (woda czysta albo woda, zawierająca już wyługowany cukier) jest doprowadzana górą, natomiast odprowadzana dołem, do następnego ogrzewacza, który nagrzewa ciecz do temp. 75 - 80°G W końcowej fazie ciecz ługująca, już jako sok dyfuzyjny, zawiera 14-18% cukru.

Obecnie w kraju pracują wyłącznie ekstraktory ciągłe, zapewniające lepsze warunki ekstrakcji i mniejsze straty cukru. Koryto ekstrakcyjne jest ustawione pod kątem 8°. Zasilanie koryta krajanką odbywa się w dolnej części, gdzie także odbiera się sok surowy. W wyższej części koryta dopływa woda oraz są usuwane wysłodki. Ruch krajanki w korycie długości ponad 20 m odbywa się dzięki mieszadłom (przenośnikom) ślimakowym, przesuwającym krajankę ku górze. Koryto jest ogrzewane odpadowymi oparami z wyparek próżniowych.

Oczyszczanie soku dyfuzyjnego (defekosaturacja)

Bezpośrednie zagęszczanie takiego soku, w celu koncentracji sacharozy, dałoby syropy mętne, ciemno zabarwione, a proces krystalizacji sacharozy byłby utrudniony. Ponadto sok o kwaśnym odczynie (pH 5,8 - 6,5) mógłby powodować rozkład sacharozy do cukru inwertowego. Dlatego konieczne jest oczyszczenie soku dyfuzyjnego przed jego zagęszczaniem. Z soku usuwa się niecukry, nadaje mu odczyn alkaliczny i niszczy zawarte w nim drobnoustroje. Do oczyszczania soku stosuje się tlenek wapnia CaO. Traktowanie soku wapnem nazywa się nawapnianiem lub defekacją. Usuwanie nadmiaru wapnia przeprowadza się przez wprowadzenie dwutlenku węgla CO2 do oczyszczanego, nawapnionego soku. Proces ten jest nazywany nawalaniem lub saturacją. W wyniku powyższych zabiegów powstaje osad, który oddziela się w efekcie cedzenia.

Defekacja wstępna

Do soku, znajdującego się w zbiorniku wyposażonym w mieszadła (defekatorze), dodaje się mleka wapiennego w ilości 0,2 - 0,3% w stosunku do masy użytych buraków, w wyniku czego pH soku wzrasta do ok. 11. Kolejną czynnością jest ogrzewanie soku, w celu przyspieszenia wszystkich przemian chemicznych, zachodzących podczas głównej defekacji. Sok ogrzewa się do temp. 65 - 70°C w ogrzewaczach rurkowych, o szybkim przepływie cieczy. Defekację główną

Przeprowadza się przez dodanie mleka wapiennego (defekacja mokra). Proces prowadzi się systemem ciągłym (ciągłe dozowanie mleka wapiennego). Dodatek CaO wynosi 1,5 - 2,0% w stosunku do masy buraków. CaO oczyszcza sok przez adsorpcję (pochłanianie na powierzclini) niektórych niecukrów. Po defekacji głównej pH soku wzrasta do 12.

Saturacja soku (węglanowanie)

Zabieg nasycania nawapnionego soku dwutlenkiem węgla CO2 jest nazywany powszeclinie saturacją. Podczas tego zabiegu wydziela się nierozpuszczalny w soku węglan wapnia CaOh oraz zmniejsza się alkaliczność soku. Obecnie uważa się, że poprawniejszą nazwą saturacji jest węglanowanie (karbonatacja).

Celem węglanowania / (pierwszego) jest przeprowadzenie głównej masy wodorotlenku wapnia Ca(OH)₂ w krystaliczny węglan wapnia CaCO* adsorbujący na powierzclini niecukry

2