32796

— Eryk Pomorski.

Państwa unijne zobowięzały się do wspólnego prowadzenia wojen. Formalnie zachowały niezależność, lecz decydująca rola przypadła Danii. Był to ówcześnie najpotężniejszy sojusz północnej Europy. Duńskie interesy kierowały się w kierunku Niemiec. Częste wojny w Szlezwiku, Holsztynie czy na Pomorzu nie były opłacalne dla Szwecji, która handlowała z państwami południowymi swoim żelazem. Jednocześnie urzędnicy duńscy w Szwecji, z dala od swojego kraju, uprawiali własnę politykę, często nieprzyjazny wobec Szwedów. Szwecja zaczęła domagać się więc własnego rzędu.

W 1448 r. Szwecja, a w 1449 r. Noiwegia, wybrały na króla Karola VIII. ale w Danii wybrano królem Chrystiana I Oldenburga.

W Szwecji wybuchły walki o uznanie monarchy. Chrystian II Oldenburg (w Szwecji znany jako Chrystian /(rwany) zdołał odzyskać tron szwedzki. W 1520 zorganizował rzeź Sztokholmu, w której wymordowano około 100 przeciwników króla, mimo jego obietnicy amnestii. W zwięzku z tym w 1521 doszło do kolejnego buntu Szwedów.

Unia kalmarska rozpadła się ostatecznie po wyborze 6 czerwcal.^^G ustawa Wazy na króla Szwecji.

Sama idea unii odżyła jeszcze raz w XVII wieku. Podczas II wojny północnej król Szwecji Karol X Gustaw zerwał pokój w Rosldlde i najecliał Danię z Norwegię w 1659 roku w imię zjednoczenia całej Skandynawii. Jego śmierć w 1660 roku i pomoc Holandii. Brandenburgii-Prus i Rzeczypospolitej uniemożliwiły realizację tego planu.

Dania. Królestwo Danii (Kongeriget Danmark) — państwo położone w Europie Północnej (Skandynawia), najmniejsze z państw nordyckich. W jej skład wchodzę też Grenlandia oraz Wyspy Owcze. Graniczy od południa z Niemcami.

PoHtykał edytuj 1

Ustrój polityczny]edytuj)

Dania jest monarchię konstytucyjny - królowa Małgorzata Ił. Władza ustawodawcza - jednoizbowy parlament (179 deputowanych) wybierany na 4-letnię kadencję (-^Folketing).

Dania jest najstarszy europejskę monarchię [2)(3][4] z zachowanę cięgłościę dziedzicznej władzy monarszej. Obecnie na tronie duńskim zasiada królowa Małgorzata II, córka Fryderyka IX i królowej Ingrid, z dynastii oldenburskiej, linii Sonderbuig-Glucksburg, zamężna z księciem Henrykiem. Następcę tronu jest starszy syn królowej, księżę Etydciyk. Dania jest monarchię konstytucyjni od 5 czerwcal849 roku.

Dziedziczenie tronuj edytuj]

Wg Aktu o sukcesji z 27 marca 1953 r. tron po zmarłej monarchini obejmuje syn lub córka, z pierwszeństwem syna przed córkę oraz przy pierwszeństwie dzieci tej samej płci starszy wiekiem Przy braku potomka tron przechodzi na brata lub siostrę. Brak możliwości zastosowania tych zasad prowadzi do objęcia tronu przez najbliższę pokrewieństwem linię boczny panujęcej dynastii. Tron dziedziczy tylko dzieci z legalnych zwięzków małżeńskich. Zwięzek małżeński króla musi zostać zaakceptowany przez Folketing, a małżeństwa zawarte przez pretendentów do tronu wymagajy zgody królowej na forum Rady Państwowej. Przed wstypieniem na tron monarcha lub monarchini musi złożyć przyrzeczenie na piśmie, że będzie przestrzegać postanowień konstytucji.

System partyjny]edytuj]

Obecny system partyjry Danii jest systemem wielopartyjnym. Liczba partii reprezentowanych w parlamencie kształtuje się zwykle w granicach 8-10. Wśród ugrupowań socjalistycznych dominuje „Partia Socjaldemokratyczna*. Inne lewicowe ugrupowania to m.in. Socjalistyczna Partia Ludowa oraz Partia Sprawiedliwości, .Zwięzek Czerwono-Zielonych*. Rola łęcznika pomiędzy centrum a prawicę przypada Partii Radykalno-Liberalnej. Innego rodzaju partię liberalny jest Duńska Partia Liberalna - "Venstre*. Coraz większe poparcie wyborców uzyskuje nacjonalistyczna Duńska Partia Ludowa. Intere^ niemieckiej mniejszości reprezentuje Partia Szlezwiku, o wyraźnie regionalnym zasięgu. Poza ww. występuję również inne partie, np. „Konserwatywna Partia Ludowa" czy "Liberalny Sojusz".