3284

1. Niepewność i ryzyko

Każdej działalności ludzkiej towarzyszy ryzyko. Stała obecność niepewności i ryzyka ma zasadnicze znaczenie dla zrozumienia mechanizmów działalności gospodarczej, a zwłaszcza zachowań się rynków finansowych.

Ryzyko towarzyszy wszystkim naszym poczynaniom, lecz niektóre z nich - zwiększają je, a inne zmniejszają. Niektórzy ludzie od czasu do czasu grają dla przyjemności, inni są graczami nałogowymi. Większość jednak zdaje się unikać ryzyka. Osoby, które dobrowolnie podejmują ryzyko, muszą mieć dobre widoki na wygraną i osiągnięcie zysku. Działalność, która wiąże się z ryzykiem charakteryzuje się dwoma cechami: prawdopodobieństwem wystąpienia określonego wyniku (np. prawdopodobny dochód z inwestycji) oraz skalą zmienności wszystkich możliwych wyników.

Przykładowo mamy możliwość zarobienia 1000 złotych z prawdopodobieństwem 50%. Prawdopodobieństwo utraty 1000 złotych także wynosi 50%. Przeciętnie rzecz biorąc, decydując się na taką grę, nie mamy szansy na zarobienie tych pieniędzy. Tego rodzaju grę określa się mianem gry fair (sprawiedliwej, czystej).

„Gra fair to taka gra, w której przeciętnie rzecz biorąc nasze zyski równe są zeru."^{1 2}

Jeżeli natomiast szansa wygrania tych samych pieniędzy wynosi 30%, a szansa przegranej wynosi 70%, to grę taką określa się jako nie fair. W normalnych warunkach oczywiste jest, że stracimy pieniądze w takiej grze. W sytuacji odwrotnej, gdy

1

Źródło: D.BegR. S.Fisdier. R. Donibmh „Ekonomia" wyd.PWE, Warszawa 1994. s.396-406

Z. MatkowskiPodstawy ekonomii - mikroekonomia" wyd. Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości. Warszawa

2

1999. s.243-244

*’ Źródło: Begg op.cit. s.397