33804

W kolejnych latach dołączyła Islandia i Lichtenstein, odeszły natomiast Dania, Wielka Brytania, Portugalia, Austria, Finlandia i Szwecja.

Powodem utworzenia EFTA było zabezpieczenie się przed dyskryminacyjnymi skutkami unii celnej i wspólnej polityki handlowej EWG. Państwa, mimo liberalizacji wzajemnych stosunków handlowych, nie ograniczały swej suwerenności w kształtowaniu polityki gospodarczej, zachowały swoją autonomię w polityce celnej i handlowej w stosunkach z krajami trzecimi. Strefa wolnego handlu stała się docelową formą umożliwiającą realizację celów państw EFTA.

3. Charakterystyka EFTA

3.1. Proces znoszenia barier w obrotach handlowych

Proces znoszenia ceł i ograniczeń ilościowych w imporcie oraz wyeliminowanie opłat podatkowych trwał do roku 1967, kiedy to zostały usunięte ostatnie przeszkody we wzajemnym handlu. Państwa przyjęły opracowane reguły co do pochodzenia towarów, wprowadziły określone opłaty graniczne, zakaz stosowania ceł eksportowych oraz zakaz zwrotu ceł od importowanych surowców i materiałów zużytych w eksportowanych wyrobach. Wprowadzono również możliwość stosowania klauzul zabezpieczających, które miały przywrócić ograniczenia w handlu ze względu na bezpieczeństwo państwa, zakłócenia w bilansie płatniczym i okresowe trudności zachodzące w przemyśle lub regionach.

Drugą sferą budowy strefy wolnego handlu były reguły konkurencji. Zakaz subsydiowania eksportu i innej ingerencji państwa, mogącej zniekształcić korzyści z wymiany.

Określono ścisłe procedury realizacji zamówień publicznych, które nie mogły dyskrymino-wać dostawców z innych państw ugrupowania. Tylko w dziedzinach związanych z produkcją i handlem państwa mogły tworzyć przedsiębiorstwa na obszarze ugrupowania. Transport, bankowość, ubezpieczenia, rolnictwo i rybołówstwo nie zostały objęte tym zezwoleniem. Przepływ siły roboczej mógł się tylko dokonywać w formie pomocy w funkcjonowaniu przedsiębiorstw ponadnarodowych z państw członkowskich. Dla obrony przed nieuczciwym importem stosowano środki anytydumpingowe i antysubwencyjne.

Kolejną sferą tworzenia strefy wolnego handlu było znoszenie technicznych barier w handlu. Towary pochodzące z EFTA oznaczone były według określonych norm technicznych co ułatwiło swobodę handlu. Podpisano dziewięć konwencji i programów o wzajemnym uznawaniu norm technicznych na swoim obszarze.

Handel artykułami rolnymi i produktami rybołówstwa morskiego stał się kolejną płaszczyzną budowy strefy wolnego handlu. Początkowo Konwencja Sztokholmska nie

2