1.0. Wstęp
Bezrobocie to kwestia społeczna dotycząca dużych grup społecznych. Wprowadzenie w Polsce gospodarki rynkowej spowodowało pojawienie się jawnego bezrobocia. Pierwsza połowa lat dziewięćdziesiątych charakteryzowała się procesem szybkiego narastania bezrobocia. Dynamika, skala i struktura tego zjawiska, jak też jego negatywne skutki odczuwane nie tylko przez dotkniętą brakiem pracy osobę, ale również przez rodzinę i w konsekwencji całe społeczeństwo uzasadniają tezę, iż bezrobocie stało się w Polsce nową kwestią społeczną.
Bezpośrednio konsekwencją bezrobocia jest rozszerzenie się zjawisk patologii społecznej. W swej encyklice „Laborem exerceny" Jan Paweł II o bezrobociu wypowiada się tak: „ ... należy przede wszystkim zwrócić uwagę na sprawę podstawową. Jest to sprawa poszanowania pracy, czyli innymi słowy - odpowiedniego zatrudnienia wszystkich uzdolnionych do tego podmiotów. Przeciwieństwem właściwej i poprawnej sytuacji w tej dziedzinie jest bezrobocie, czyli brak zatrudnienia dla uzdolnionych do tego podmiotów, może chodzić o brak zatrudnienia w ogólności albo też w określonych sektorach pracy."
Zadaniem instytucji, zwanych pośrednimi pracodawcami, jest przeciwdziałać bezrobociu, które jest w każdym względzie złem, a przede wszystkim w pewnych warunkach może stać się prawdziwą klęską społeczną. Problem bezrobocia staje się problemem szczególnie bolesnym, gdyż zostają nim dotknięte młode osoby, które po zdobyciu przygotowania poprzez formacje kulturalną, techniczną i zawodową nie mogą znaleźć zatrudnienia. Ich szczera wola pracy, ich gotowość podjęcia własnej odpowiedzialności za rozwój ekonomiczny i społeczny, rodzi wówczas przykrą frustrację. Obowiązek świadczeń na korzyść bezrobotnych, czyli obowiązek wypłacania odpowiednich zasiłków niezbędnych dla utrzymania niezatrudnionych pracowników oraz ich rodzin jest powinnością wynikającą z najbardziej podstawowej zasady porządku moralnego w tej dziedzinie - to znaczy z zasady powszechnego używania, albo inaczej jeszcze z prawa do życia i utrzymania.
2.0.Skutki bezrobocia
Rozpatrując skutki wywoływane bezrobociem należy podkreślić dla
przeciwstawienia, że zatrudnienie umożliwia zaspokojenie nie tylko podstawowych potrzeb człowieka, ale daje także możliwości samo realizowania się.
Brak pracy - źródła dochodów pieniężnych zmusza bezrobotnych do ilościowych i jakościowych ograniczeń w zakupach żywności i odzieży, a także w wyborze spędzenia wolnego czasu. Bezrobotny przestaje być konsumentem wielu dóbr i usług, nie jest on człowiekiem „sukcesu", który jest tak powszechnie lansowany. Powoduje to niewątpliwie stan frustracji, nieprzystosowania społecznego, bezsilności i niezadowolenia.
Utrata pozycji zawodowej, społecznej negatywnie rzutuje na rodzinę, wywołując to stresy i napięcia, które najdotkliwiej odczuwają dzieci. Duży wpływ na stan psychiczny bezrobotnego ma długość okresu pozostawania bez pracy. Można zauważyć, że osoby