przymusowymi daninami nawet w tych państwach, które cieszą się wielkim szacunkiem i poważaniem obywateli.
Bardzo istotna jest kwestia właściwych proporcji między podatkami a przychodami uzyskiwanymi przez obywateli. Wysokość podatków winna stymulować rozwój gospodarczy i zachęcać do inwestowania.
Podatki są szczególnym elementem polityki gospodarczej państwa.
Za pośrednictwem tego swoistego prawno-ekonomicznego instrumentu państwo może wpływać na działalność jednostek gospodarczych. Podatki powinny spełniać ważne funkcje, a mianowicie funkcję:
♦ fiskalną,
♦ stymulacyjną,
♦ redystrybucyjną,
♦ wyrównawczą,
♦ informacyjną.2
Funkcja fiskalna jest jedną z najstarszych, jaką spełniają podatki. W aspekcie funkcji fiskalnej podatki stanowią główne źródło dochodów budżetowych. Dochody te służą finansowaniu sfery budżetowej i działalności socjalnej, wypełnianiu funkcji obronnych, politycznych, a także dają podstawę finansową gospodarczym przedsięwzięciom państwa na skalę ogólnokrajową. Zróżnicowanie dochodów podatkowych w poszczególnych latach przedstawia poniższa tabela:
Tabela 1
Dochody podatkowe budżetu państwa.
Wyszczególnienie |
1991 |
1995 |
1996 |
1997 |
Dochody podatkowe |
16317,4 |
68975,2 |
83864,5 |
98688,5 |
Podatki pośrednie w tym: |
X |
36314,8 |
46803,1 |
55252,4 |
podatek VAT |
X |
20666,9 |
28014,9 |
36914,5 |
podatek akcyzowy |
X |
12139,9 |
15524,0 |
17890,2 |
Podatek dochodowy w tym: |
5376,2 |
32348,8 |
36902,2 |
43205,5 |
M. Pietraszewski. e. Strzyżewka. J. Szwajor. Finanse. eMPi2. Poznań 1996