Kierowanie to praktyka świadomego i ustawicznego kształtowania organizacji. Wszystkie organizacje mają ludzi odpowiedzialnych za pomaganie im w osiąganiu celów. Ludzi tych nazywa się kierownikami. Ci kierownicy - trenerzy, dyrygenci, menedżerowie ds. sprzedaży - są bardziej widoczni w niektórych organizacjach, a mniej w innych, ale bez skutecznego kierowania każda organizacja prawdopodobnie się rozpadnie.
Kierowanie to także specjalizacja w zajmowaniu się sprawami czasu i stosunków między ludźmi w miarę ich pojawiania się w organizacjach.
Kierowanie określamy również jako proces - systematyczny sposób postępowania - dlatego, że wszyscy kierownicy, bez względu na osobiste uzdolnienia i umiejętności, podejmują pe-wne wzajemnie powiązane działania prowadzące do osiągania pożądanych celów.
Od końca XIX w. zwykło się definiować kierowanie w kategoriach czterech konkretnych funkcji kierowniczych: planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania.
Można więc powiedzieć, że kierowanie jest procesem planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalności członków organizacji i wykorzystywania wszystkich innych jej zasobów do osiągania ustalonych celów.
Te cztery główne rodzaje działalności kierowniczej nierozerwalnie łączą się z kierowaniem podwładnymi.
I tak planowanie obejmuje obmyślanie, precyzowanie celów ogólnych i zadań szczegółowych zespołu (podwładnych), któiym kieruje kierownik, oraz określenie terminów realizacji tych zadań. W planowaniu pierwszym krokiem jest wybór celów organi-zacji.
Następnie określa się cele dla każdej z jednostek i komórek organizacji. Po wyznaczeniu celów ustala się programy ich systematycznej realizacji. Oczywiście, przy wyborze celów i opracowywaniu programów pracujący na stanowiskach kierowniczych powinni brać pod uwagę ich realność oraz to, czy będą one do przyjęcia dla podwładnych organizacji.
Organizowanie to proces porządkowania i przydzielania pracy, uprawnień decyzyj-nych i zasobów poszczególnym członkom organizacji w taki sposób, aby mogli zrealizować jej cele.
Oznacza to, iż kierownicy koordynują ludzkie i materialne zasoby organizacji. Efektywność organizacji bowiem zależy od umiejętności gospodarowania zasobami dla osiągnięcia celów. Organizowanie polega na tworzeniu, modyfikowaniu systemu, na który składają się zespoły i podzespoły ludzi (podwładni). Polega ono na ustalaniu sposobów ich współdziałania, przy-dzielaniu im zadań.
Przewodzenie określa, w jaki sposób kierownicy kierują podwładnymi i na nich wpły-wają, doprowadzając do tego, by wykonywali potrzebne zadania. Przez wytworzenie odpo-wiedniej atmosfery ułatwiają podwładnym wykorzystanie ich możliwości. W tym obszarze działań kierownika mieści się także dbałość o odpowiednią motywację do pracy, reagowanie na wyłaniające się w zespole konflikty. Kierownik przewodzi podwładnym w dążeniu do zachęcania ich do wspólnego z nim osiągania celów w przyszłości. Przewodzenie stanowi główny element stosunków kierownika z każdym z pracujących dla niego ludzi.
Kierownik musi się wreszcie upewnić, czy działania podwładnych rzeczywiście zbliża-ją organizację do przyjętych przez nią celów. Jest to kontrolna funkcja zarządzania. Obejmuje ona następujące główne elementy:
ustalenie norm efektywności;