34463

$ Jądra o budowie krystalicznej lub amorficznej $ Wewnętrznej powłoki jonów naładowanych ujemnie lub dodatnio $ Zewnętrznej warstwy kompensujących jonów o ładunku przeciwnym niż jony powłoki wewnętrznej

W kompleksie sorpcyjnym dominują kationy Ca, Al, H w mniejszych ilościach występuje Mg, K, Na.

Rodzaje sorpcji:

$ Mechaniczna $ Fizyczna T? Chemiczna $ Wymienna $ Biologiczna

Sorpcja mechaniczna - polega na mechanicznym zatrzymywaniu w porach glebowych drobnoustrojów i różnego rodzaju zawiesin na zasadzie filtru.

Zależy od:

$ Składu granulometrycznego $ Zróżnicowania porowatości $ Struktury gleby

Im gleba ma więcej frakcji drobniejszych, tym silniej sorbuje mechanicznie. Mechaniczne przemieszczanie się iłu koloidalnego wraz z przesiąkającą wodą opadową może spowodować zailanie średnich części profilu. Oczyszczanie ścieków, zatrzymywanie nawozów i środków ochrony roślin wprowadzonych do gleby w formie zawiesiny wodnej.

Sorpcja fizyczna

Sorpcją fizyczną (apolarną) nazywa się zdolność fazy stałej gleby do zagęszczania i zatrzymywania na swej powierzchni gazów (C02, 02, N2, NH2), molekuł pary wodnej oraz niektórych mikroorganizmów.

Procesy te są spowodowane działaniem sił Van der Waalsa, które występują na powierzchniach granicznych fazy stałej i ośrodka dyspersyjnego.

O wielkości tej sorpcji decyduje wielkość powierzchni właściwej gleby, co jest związane ze stopniem rozdrobnienia fazy stałej.

Decydującą rolę sorpcji fizycznej odgrywają koloidy glebowe, szczególnie minerały ilaste odznaczające się dużą powierzchnią właściwą.

Energia powierzchniowa równa się iloczynowi całkowitej powierzchni fazy stałej i napięcia powierzchniowego ośrodka dyspersyjnego.

Ep = p * a

Sorpcja fizyczna jest wynikiem dążności układów dwufazowych o wysokim stopniu dyspersji do zmniejszenia energii powierzchniowej. Może to nastąpić poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego lub przez zmniejszenie dyspersji (rozdrobnienia) fazy stałej.

Wyróżnia się:

$ Sorpcję fizyczną dodatnią - kiedy na powierzchni cząstek glebowych (koloidów) zagęszczane są kwasy organiczne, alkaloidy, barwniki, które zmniejszają napięcie powierzchniowe.

$ Sorpcja fizyczna ujemna - kiedy od powierzchni koloidów glebowych odpychane są kwasy organiczne, sole, cukry, które zwiększają napięcie powierzchniowe.

W efekcie tych zjawisk powstają niejednorodności koncentracji roztworów glebowych.

Sorpcja glebowa ma duże znaczenie w zatrzymywaniu par i gazów.

H20>C02>02>N2

Co zależne jest od: