28775

obiektywność - nie odnosi się do dzieła, a do jego inteligibilności;

nauka o literaturze nie nada i nie odnajdzie sensu dzieła, ale opisze, według jakiej logiki

sens tworzyć.

Krytyka:

nie jest nauką. Zajmuje się sensami, tworzy je; ma miejsce pośrednie między nauką a lekturą; krytyka: dzieło = sens: forma;

rozdwaja sensy, sprawia, że na pierwszym języku dzieła jest drugi język - spójność znaków;

-    dzieło nie pozwala się zamknąć we własnym odbiciu, krytyka - kontynuowana, musi przekształcać wszystko, według pewnych praw i zawsze w tym samym kierunku, nie może mówić byle czego;

musi uznać, że w dziele wszystko jest znaczące (a nie tylko to, co się powtarza często). Ilość daje informację, a nie sens. Uogólnianie ma tu charakter jakościowy a nie ilościowy; książka to świat. Krytyk wobec książki jest jak pisarz wobec świata; krytyka subiektywna (kierunek przekształceń) - wypowiedź całkiem uzależniona od podmiotu, który nie uwzględnia przedmiotu. Subiektywność ukształcona, przynależna do kultury może się zbliżyć do dzieła. Ale tu chodzić ma o stosunek krytyki do języka;

-    symbol ma ukazywać nicość „ja”, ma wyrażać niewyrażalne, nie wewnętrzne cechy przedmiotu, a jego nieobecność;

odkrywa w dziele zrozumialność' (inteligibilność);

nie jest przekładem a peryfrazą, może kontynuować metafory dzieła, a nie upraszczać je, miarą wypowiedzi krytycznej jest trafność;

2 sposoby rozminięcia się z symbolem - 1) zaprzeczenie symbolu, sprowadzenie dzieła do

fałszywej dosłowności, 2) naukowa interpretacja symbolu;

symbol musi odnajdować symbol;

krytyk - ten, który nie wie, co sądzić o nauce o literaturze;

dystans pozwala krytykowi rozwijać ironię (której nie ma nauka);

ironia - pytanie postawione językowi przez język. Ironia „barokowa” - igra z formą, nie

istotą, rozwija język.

Lektura:

krytyk nie może zastąpić czytelnika. Bo byłby czytelnikiem, który napotyka na styl;

-    w średniowieczu były 4 funkc je wobec książki - scriptor (przepisuje, nie dodaje nic od siebie), compilator (nie dodaje), commentator (czyni tekst zrozumiałym), auctor (daje własne myśli, opiera się na autorytetach. Ale już compilator ma spojrzenie krytyka -wystarczy, że dzieli na części. Krytyk w pełni - commentator - 1) pośrednik, przywodzący dawną substancję, 2) operator - na nowo rozmieszcza składniki, by dać dziełu znaczenie;

-    czytelnik - nie wiadomo jak przemawia do książki. Krytyk musi przybrać ton, ton twierdzący;

jedyny komentarz, jaki mógłby tworzyć prawdziwy czytelnik - pastisz; przejść od lektury do krytyki = pragnąć nie dzieła, a własnego języka; krytyka prowadzi do prawdy stylu.

*’ Właśnie tak jest w tekście. Nie „zrozumiałość”, a „zrozumialność".

2