a) wnioski kontroli prawnej uprawnionych podmiotów
b) skarga konstytucyjna osób fizycznych lub prawnych
2. Sądy administracyjne (władza publiczna i obywatel występują na równych prawach)\
3. Rzecznika Praw Obywatelskich (niezawisła straż wolności i praw człowieka i obywatela)
Przedmiotowy zakres praworządności odnosimy do respektowania podczas stosowania prawa generalnej materii prawnej wyrażonej w:
1. Konstytucji.
2. Kodeksach prawa materialnego.
3. Kodeksach procedury prawnej.
a znajduje on wyraz w:
Praworządności w stosowaniu prawa (wg. koncepcji formalnej) cliarakteryzującej się:
1 Rozstrzyganiem (orzeczenia sądowe, decyzje adm.) stanów faktycznych z zastosowaniem właściwej podstawy prawnej tj. na podstawie norm ogólnych i abstrakcyjnych.
2. Wydawaniem norm prawnych indywidualnych i konkretnych w celu rozstrzygnięcia.
3. Zachowaniem właściwej procedury w postępowaniu rozstrzygającym NP.:.....orzeczenie
podlega uchyleniu lub zmianie w razie obrazy przepisów prawa materialnego oraz obrazy przepisów postępowania jeśli miała wpływ na treść orzeczenia”.
4. Subsumpcją, czyli prawidłowym zakwalifikowaniem prawnego stanu faktycznego pod normę prawną ogólną.
Powyższe warunki dyrektywalne stanowią materialną gwarancję praworządności.
W przy padku ich nieprzestrzegania nawet ostateczne orzeczenie sądu podlega zgodnie z przepisami prawa zakwestionowaniu.
Stosowanie prawa to działanie kompetentnych organów władzy publicznej polegające na rozstrzyganiu indywidualnych i konkretnych spraw na podstawie norm generalnych i abstrakcyjnych, a zmierzające do wydania norm indywidualnych i konkretnych dla celów danego rozstrzygnięcia.
Etapy stosowania prawa: